ماده 1 ـدر اجرای ماده 164 قانون کار جمهوری اسلامی ایران نمایندگان کارگران و کارفرمایان در هیأتهای حل اختلاف براساس این آئین نامه انتخاب و معرفی میگردند.
ماده 2 ـ
اداره کل سازمانهای کارگری و کارفـرمایـی وزارت کار و امور اجـتماعی تشکل حائز اکثریت را از بین تشکل های کارگری استان (کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار، کانون انجمنهای صنفی کارگری و مجمع نمایندگان) مشخص و سپس اداره کل کار و امور اجتماعی استان مراتب را کتباً جهت انتخاب و معرفی نمایندگان کارگران در هیأتهای حل اختلاف حوزه مربوط به تشکل مذکور ابلاغ می نمایند.
تشکل مزبور موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه نسبت به انتخاب و معرفی نمایندگان کارگران در هیأتهای حل اختلاف اقدام نماید.
تبصره ـ تشکل حائز اکثریت به منظور بهره گیری از آراء بیشتر کارگران در صورت لزوم از نمایندگان سایر تشکل های کارگری استان نیز برای انتخاب نمایندگان کارگران در هیأتهای حل اختلاف دعوت به عمل میآورد.
ماده 3 ـ
در صورتی که در برخی استانها تشکل کارگری استانی وجود نداشته باشد، تشکل عالی کارگری به ترتیب مندرج در ماده 2 مشخص و نسبت به انتخاب نمایندگان کارگران در هیأتهای حل اختلاف اقدام و آنان را به اداره کل کار و امور اجتماعی استان مربوط معرفی مینماید.
ماده 4 ـ
در مواردی که تشکلهای کارگری تشکیل نگردیده و یا ظرف مهلت مقرر نسبت به معرفی نمایندگان مورد نظر هیأتهای حل اختلاف مبادرت ننمایند واحد کار و امور اجتماعی محل از طریق اداره کل کار و امور اجتماعی استان نمایندگان مذکور را جهت صدور اعتبارنامه به وزیر کار و امور اجتماعی معرفی مینماید.
ماده 5 ـ
شرایط عضویت نمایندگان کارگران و کارفرمایان در هیأت حل اختلاف عبارتند از:
1ـ تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
2ـ داشتن حداقل 3 سال سابقه کار برای دارندگان مدرک کارشناسی و بالاتر و 5 سال سابقه کار برای افراد فاقد مدارک کارشناسی.
3ـ داشتن حداقل 30 سال تمام سن.
4ـ داشتن حداقل گواهینامه پایان دوره راهنمایی و دو دوره (4 سال) سابقه عضویت در هیأت حل اختلاف.
برای داوطلبانی که فاقد سابقه مذکور در این بند باشند، داشتن حداقل گواهینامه پایان دوره متوسطه (دیپلم) الزامی است.
5 ـ آشنایی با مقررات کار و تأمین اجتماعی با گواهی مؤسسه کار و تأمین اجتماعی و همکاری وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی.
تبصره 1 ـ اداره کل کار و امور اجتماعی استانها با همکاری مؤسسه کار و تأمین اجتماعی و تشکل های کارگری و کارفرمایی استانی نسبت به برگزاری دورههای آموزشی مقررات کار و تأمین اجتماعی جهت عضویت داوطلبین عضویت در هیأتهای حلاختلاف و براساس دستورالعملی که توسط معاونت روابط کار وزارت کار و امور اجتماعی تهیه و ابلاغ خواهد شد، اقدام مینماید.
تبصره 2ـ در صـورتی کـه مـدیر کـل کـار و امـور اجـتماعـی، فـرمانـدار و رئیس دادگستری محل شخصاً در هیأت حل اختلاف شرکت ننمایند لازم است، علاوه بر شرایط مندرج در بندهای 1 تا 3 این ماده، نماینده مدیرکل کار و امور اجتماعی و فرماندار دارای مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی و نماینده رئیس دادگستری محل دارای سمت قضایی باشد.
ماده 6 ـ
ادارات کل کار و امور اجتماعی برای انتخاب نمایندگان کارفرمایان در هیأتهای حل اختلاف از مدیران منطقه دعوت به عمل میآورند.
تبصره ـ دعوت از مدیران منطقه به صورت عام از طریق یکی از روزنامههای کثیرالانتشار و یا به هر طریق ممکن دیگر انجام خواهد شد.
ماده 7ـ
در جلسهای که به دعوت ادارات کل کار و امور اجتماعی به منظور انتخاب نمایندگان کـارفـرمایـان بـرگزار مـیگردد، اسـامی داوطلـبین عضویت در هیأتهای حل اختلاف توسط مدیران منطقه اعلام میشود.
ماده 8 ـ
اداره کل کار و امور اجتماعی موظف است حداکثر ظرف مدت 15 روز از تاریخ اعلام اسامی نامزدها، ضمن احراز شرایط مقرر در ماده 5، زمان و مکان برگزاری انتخابات را اعلام نماید.
ماده 9ـ
انتخاب نماینده کارفرمایان در هیأتهای حل اختلاف با رأی کتبی و مخفی حاضران در جلسه صورت میگیرد و مدیران می توانند برای هر هیأت حل اختلاف حداکثر به 3 نفر رأی دهند.
نصاب لازم، اکثریت نسبی آراء حاضران خواهد بود.
ماده 10 ـ
نظارت بر انتخابات هیأتهای حل اختلاف توسط هیأتی مرکب از نماینده اداره کل کار و امور اجتماعی استان و دو نفر نماینده از بین حاضران در جلسه که خود نامزد عضویت در هیأت حل اختلاف نباشند، به عمل خواهد آمد.
تبصره ـ
هیأت نظارت مکلف است بلافاصله پس از پایان رأیگیری و شمارش آراء و تنظیم و امضای صورت جلسه نتیجه انتخابات را اعلام نماید.
ماده 11 ـ
چنانچه شرکت کنندگان به چگونگی انتـخابات معـترض باشند میتوانند ظرف 3 روز از تاریخ اعلام نتیجه (بدون احتساب ایام تعطیل) اعتراض خود را کتباً با ذکر دلایل به اداره کل کار و امور اجتماعی تسلیم و رسید دریافت نمایند.
تبصره ـ ادارات کل کار و امور اجتماعی مکلفند ظرف یک هفته به اعتراض یا اعتراضـات واصلـه رسیـدگی نـموده و در صـورت تأیـید اداره کل سازمانهـای کـارگری و کارفرمایی نسبت به ابطال تمام یا قسمتی از انتخابات اقدام نمایند. در این صورت بهترتیب مقرر در این آئین نامه نسبت به تجدید انتخابات اقدام خواهد شد.
ماده 12 ـ
ادارات کل کار و امور اجتماعی موظفند فهرست اسامی منتخبان کارگران و مدیران در هیأتهای حل اختلاف را حداکثر ظرف مدت 15 روز جهت اقدامات بعدی به وزارت کار و امور اجتماعی ارسال دارند.
ماده 13 ـ
وزارت کار و امور اجتماعی ظرف یک هفته پس از دریافت اسامی منتخبان اعتبارنامه های آنان را صادر و ارسال خواهد نمود.
تبصره 1 ـ مدت اعتبار نمایندگی منتخبان در هیأت حل اختلاف 2 سال از تاریخ صدور اعتبارنامه خواهد بود و انتخاب مجدد آن بلامانع است.
تبصره 2 ـ وزارت کار و امور اجتماعی بنا به تشخیص وزیر کار و امور اجتماعی میتواند اختیار صدور اعتبارنامه ها را به هریک از واحدهای ستادی یا استانی تفویض نماید.
ماده 14 ـ
نمایندگان کارگران و کارفرمایان در موارد ذیل عضویت خود را در هیأت حل اختلاف از دست داده و حسب مورد نمایندگان جدید براساس این آئین نامه انتخاب و جایگزین میشوند.
1ـ استعفاء از عضویت در هیأت حل اختلاف.
2 ـ فوت.
3 ـ رأی دادگاه مبنی بر محرومیت از حقوق اجتماعی.
4 ـ پایان دوره نمایندگی.
5 ـ اعلام مرجع انتخاب کننده به اداره کل کار و امور اجتماعی مربوط.
6 ـ غیبت غیرموجه و تخلف از « آئین رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیأتهای تشخیص و حل اختلاف» به تشخیص مدیر کل کار و امور اجتماعی استان با هماهنگی مرجع انتخاب کننده و تأیید وزارت کار و امور اجتماعی.
ماده 15 ـ
ادارات کل کار و امور اجتماعی استانها 3 ماه قبل از پایان مهلت اعتبارنامه هر یک از اعضاء هیأت حل اختلاف اقدامات لازم را جهت انتخاب اعضای جدید براساس این آئیننامه به عمل خواهند آورد.
ماده 16 ـ
انتخاب نمایندگان دولت در هیأت حل اختلاف به همان ترتیبی است که در ماده 160 قانون کار جمهوری اسلامی ایران پیش بینی شده است.
[امضاء]
این آئین نامه در 16 ماده و 8 تبصره در جلسه مورخ 1383/7/7 از طرف شورای عالی کار پیشنهاد و در تاریخ 28/9/1383 به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی رسید و جایگزین آئیننامه مصوب 1369/12/12 گردید.