شماره : .65846ت 32180ه¨
تاریخ : 1383.11.11
وزارت رفاه و تأمین اجتماعی – وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هیأت وزیران در جلسه مورخ 1383.11.4 بنا به پیشنهاد شماره 100.6982 مورخ 1383.10.26 وزارترفاه و تأمین اجتماعی و به استناد تبصره (2) ماده (3) و بند (د) ماده (3) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمیناجتماعی ـ مصوب 1383 ـ آییننامه بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر را به شرح زیر تصویب نمود:
آییننامه بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر
بخش اول ـ تعاریف
ماده 1 ـ در این آییننامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
الف ـ روستایی: کسی که به طور ثابت در روستا ساکن است. تعریف روستا مطابق قانون تعاریف و ضوابطتقسیمات کشوری ـ مصوب 1362 ـ میباشد.
ب ـ عشایر: ساکنان بخش عشایری موضوع ماده (5) قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری ـمصوب1362ـ
پ ـ منطقه: کل یا قسمتی از روستاها یا بخشهای عشایری یک یا چند استان.
ت ـ بیمه شده: سرپرست خانوار که با پرداخت مبالغی به عنوان حق بیمه، حق استفاده از مزایای مقرر را دارد.
ث ـ حق بیمه: درصدی از درآمد مقطوع روستاییان یا عشایر هر منطقه که به حکم این آییننامه و از بابت هر بیمهشده به صندوق پرداخت میگردد.
ج ـ بیماری: وضع غیرعادی جسمی یا روحی که انجام خدمات درمانی را ایجاب میکند.
چ ـ حادثه: اتفاقی پیشبینی نشده که تحت تأثیر عامل یا عوامل خارجی به صورت ناگهانی رخ میدهد و موجبصدمه بر جسم یا روان بیمه شده میگردد.
ح ـ از کارافتادگی کلی: کاهش قدرت کار بیمه شده در نتیجه بیماری و یا حادثه به نحوی که پس از انجام خدمات درمانی و توانبخشی طبق نظر کمیسیونهای پزشکی توانایی کار خود را بیش از 66% از دست داده باشد.
خ ـ پیری: حالت بیمه شدهای که بیش از 65 سال تمام داشته باشد.
د ـ مستمری: وجهی که طبق شرایط مقرر به منظور جبران قطع تمام یا قسمتی از درآمد مقطوع به بیمه شده ودرصورت فوت او برای تأمین معیشت بازماندگان وی به آنان پرداخت میشود.
ذ ـ صندوق: صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر وابسته به وزارت رفاه و تأمین اجتماعی.
بخش دوم ـ مشمولان
ماده 2 ـ کلیه افراد روستایی و عشایر سرپرست خانوار و نیز دریافتکنندگان مستمریهای پیری، ازکارافتادگیکلی و فوت مشمول این آییننامه میباشند.
ماده 3 ـ حداکثر سن برای عضویت در صندوق برای مردان 50 سال و برای زنان 45 سال تعیین میگردد. درمورد مشمولانی که طبق مقررات سوابق پرداخت حق بیمه در سایر صندوقها داشته باشند و آن را مطابق مقررات بهاین صندوق منتقل کنند، بهازای هر سال سابقه انتقالی، یک سال به سن مزبور اضافه خواهد شد.
ماده 4 ـ روستاییان یا عشایری که در تاریخ لازمالاجرا شدن این آییننامه مشمول مقررات سایر صندوقها و یانظامهای بیمهای دیگر میباشند، از شمول مقررات این آییننامه مستثنی و همچنان تابع صندوق متبوع خودخواهند بود.
ماده 5 ـ نقل و انتقال سوابق پرداخت حق بیمه بیمه شدگان مشمول این آییننامه به صندوقهای بیمهای دیگر وبالعکس تابع قوانین و مقررات مربوط به نقل و انتقال بین صندوقها خواهد بود.
ماده 6 ـ گسترش و تعمیم بیمه به روستاییان و عشایر تدریجی و برحسب مناطق یا مشاغل با پیشنهاد هیأتمدیره صندوق و تصویب وزیر رفاه و تأمین اجتماعی براساس قراردادی خواهد بود که بین صندوق و بیمه شدهتنظیم میگردد. ضوابط مربوط و نمونه قرارداد بیمه همگانی روستاییان و عشایر با پیشنهاد هیأت مدیره و تأییدوزارت رفاه و تأمین اجتماعی به تصویب شورایعالی رفاه و تأمین اجتماعی میرسد.
بخش سوم ـ منابع مالی
ماده 7 ـ منابع مالی برنامه بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر به شرح زیر میباشد:
الف ـ 5% درآمد مقطوع مبنای محاسبه حق بیمه منطقه به عنوان حق بیمه سهم بیمه شده و دو برابر آن به عنوانسهم و کمک دولت.
ب ـ سهم دولت بابت بیمه خدمات درمانی
پ ـ سود حاصل از سرمایهگذاری وجوه و ذخایر متعلق به صندوق
ت ـ کمکها و هدایا و سایر منابع موضوع ماده (7) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی.
ماده 8 ـ در سالهایی که به تشخیص مراجع ذیصلاح خشکسالی در منطقه یا روستایی اعلام میگردد و یا درمواقع بروز حوادث غیرمترقبه و آفتزدگی و یا مرگ و میر دام و تا رفع عوارض ناشی از آن، پرداخت سهم مشارکتروستاییان و عشایر در آن منطقه یا روستا حسب اعلام وزارت رفاه و تأمین اجتماعی و تأیید شورایعالی رفاه و تأمیناجتماعی به عهده دولت خواهد بود.
ماده 9 ـ نحوه تعیین منطقه، درآمد مقطوع روستاییان و عشایر هر منطقه، نحوه وصول حق بیمه و مشارکتدستگاهها و نهادهای مستقر در روستا و نیز استفاده از خدمات مؤسسات کارگزاری براساس ضوابطی خواهد بود که توسط وزارت رفاه و تأمین اجتماعی با همکاری دستگاههای ذیربط تهیه و به تصویب شورایعالی رفاه و تأمین اجتماعی میرسد.
بخش چهارم ـ تعهدات
ماده 10 ـ بیمههای اجتماعی موضوع این آییننامه شامل موارد زیر میباشد:
الف ـ خدمات درمانی
ب ـ ازکارافتادگی کلی
پ ـ پیری
ت ـ فوت
ماده 11 ـ بیمه شده با پرداخت 10% حق بیمه سرانه خدمات درمانی مصوب هیأت وزیران دفترچه بیمهخدمات درمانی دریافت خواهد نمود و بقیه سرانه به عنوان کمک و سهم دولت توسط دولت پرداخت خواهد شد.
ماده 12 ـ نحوه پرداخت فرانشیز در خدمات سرپایی و بستری و سایر موارد تابع مقررات موجود خواهد بود.
ماده 13 ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است همچنان نسبت به ارایه خدمات بهداشتی ودرمانی مقرر به روستاییان و عشایر طبق مقررات اقدام نماید و تحت پوشش بودن افراد طبق این آییننامه، مانع ازبرخورداری از خدمات مزبور نخواهد بود.
ماده 14 ـ بیمه شدگانی که طبق نظر پزشک معالج غیرقابل علاج تشخیص داده میشوند پس از انجام خدماتدرمانی و خدمات توانبخشی، چنانچه طبق نظر کمیسیونهای پزشکی توانایی کار خود را بیش از 66% از دستبدهند، ازکارافتاده کلی شناخته میشوند.
ماده 15 ـ نحوه تشکیل کمیسیونهای پزشکی به موجب آییننامهای خواهد بود که توسط صندوق تهیه و به تأییدوزارت رفاه و تأمین اجتماعی خواهد رسید.
ماده 16 ـ برخورداری از مستمری ازکارافتادگی کلی ناشی از کار بدون در نظر گرفتن مدت پرداخت حق بیمه وازکارافتادگی کلی ناشی از بیماری یا حادثه غیرناشی از کار مستلزم داشتن حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمهمتضمن 90 روز ظرف یک سال قبل از وقوع حادثه غیرناشی از کار یا شروع بیماری خواهد بود.
ماده 17 ـ در صورتیکه بیمه شده بیش از 65 سال تمام سن داشته باشد، با داشتن حداقل 15 سال سابقهپرداخت حق بیمه مشمول دریافت مستمری پیری خواهد بود.
ماده 18 ـ درصورت فوت بیمه شده و یا دریافت کننده مستمری پیری و ازکارافتادگی کلی، بازماندگان واجدشرایط وی از مستمری بازماندگان برخوردار خواهند شد.
ماده 19 ـ میزان مستمری به شرح زیر میباشد:
الف ـ میزان مستمری ازکارافتادگی کلی، مستمری پیری و مستمری بازماندگان بیمه شده متوفی عبارتستاز351 میانگین درآمد مبنای محاسبه حق بیمه ظرف دو سال آخر پرداخت حق بیمه هر منطقه ضرب در سنواتپرداخت حق بیمه.
ب ـ در مورد مستمری بگیران ازکارافتاده کلی و پیری، میزان مستمری قابل پرداخت به بازماندگان واجد شرایطمعادل مستمری حین فوت خواهد بود.
پ ـ در هر حال میزان مستمری ازکارافتادگی کلی، پیری و مجموع مستمری بازماندگان نباید از 32 درآمد مقطوعمبنای محاسبه حق بیمه هر منطقه در سال استحقاق دریافت مستمری کمتر باشد.
ت ـ میزان مستمریهای موضوع این آییننامه هر سال مطابق با نرخ تورم اعلام شده توسط بانک مرکزی ایرانترمیم میگردد.
ث ـ افراد خانواده بیمه شده برای استفاده از خدمات درمانی و مستمری بازماندگان و سهم مستمری هر یک ازبازماندگان واجد شرایط و نیز تعیین بازماندگان واجد شرایط مطابق قانون تأمین اجتماعی و تغییرات و اصلاحاتبعدی آن خواهد بود.
بخش پنجم ـ ساختار، وظایف و ارکان
ماده 20 ـ صندوق بیمه روستاییان و عشایر وابسته به وزارت رفاه و تأمین اجتماعی به منظور اجرای برنامه بیمهاجتماعی روستاییان و عشایر دارای وظایف و اختیارات مشروح زیر خواهد بود:
الف ـ تعمیم و گسترش بیمه روستاییان و عشایر به افراد مشمول.
ب ـ جمعآوری و تمرکز کلیه وجوه موضوع صندوق بیمه روستاییان و عشایر.
پ ـ سرمایهگذاری و بهرهبرداری از وجوه جاری و ذخیره شده.
ت ـ انجام تعهدات موضوع این آییننامه.
ماده 21 ـ سازمان بیمه خدمات درمانی براساس ضوابطی که توسط وزارت رفاه و تأمین اجتماعی پیشنهاد و بهتصویب شورایعالی رفاه و تأمین اجتماعی خواهد رسید، به عنوان کارگزار، امور اجرایی مربوط به بیمه خدماتدرمانی روستاییان را عهدهدار خواهد بود.
ماده 22 ـ ارکان صندوق مطابق ماده (17) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی خواهد بود.
ماده 23 ـ هیأتامنا مرکب از11 نفر عضو به ترتیب مذکور در ماده (17) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمیناجتماعی با ریاست وزیر رفاه و تأمین اجتماعی خواهد بود. وظایف و اختیارات هیأت امنا به شرح زیر خواهد بود: الف ـ پیشنهاد خط مشی ها و برنامههای صندوق به وزارت رفاه و تأمین اجتماعی.
ب ـ پیشنهاد بودجه سالیانه صندوق به وزارت رفاه و تأمین اجتماعی.
پ ـ بررسی و تصویب تشکیلات سازمانی صندوق به پیشنهاد هیأت مدیره و ارسال آن به سازمان مدیریت وبرنامهریزی کشور جهت تأیید نهایی.
ت ـ تعیین حقوق و مزایای اعضای هیأت مدیره و هیأت نظارت در چارچوب قانون.
ث ـ تصویب آییننامههای معاملاتی، مالی و استخدامی صندوق در چارچوب قانون.
ماده 24 ـ ترکیب هیأت مدیره و هیأت نظارت و نحوه انتخاب مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره و هیأت نظارتمطابق قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی و اصلاحات بعدی آن خواهد بود. احکام انتصاب رییسهیأت مدیره، مدیرعامل و رییس هیأت نظارت توسط وزیر رفاه و تأمین اجتماعی صادر خواهد شد.
ماده 25 ـ ترازنامه سالانه و گزارش مالی باید حداکثر تا شهریورماه سال بعد به هیأت امنا و وزارت رفاه و تأمیناجتماعی ارسال گردد. هیأت مدیره موظف است ظرف حداکثر 30 روز از تاریخ وصول نظرات هیأت نظارت رابررسی و توجیهات خود را به هیأت امنا و وزارت مذکور تقدیم نماید.
ماده 26 ـ جمع هزینههای اداری و مدیریت و حقوق و مزایای کارکنان نبایستی از 5% کل درآمدهای صندوقتجاوز نماید.
محمدرضا عارف – معاون اول رییسجمهور