الف- روزهای کار کارگاه(ستون 2) بر اساس تعداد روزهای تقویمی در دوره مورد محاسبه منهای روزهای جمعه و تعطیلات رسمی(روزهای پنج شنبه در صورت تعطیل بودن کارگاه) در دوره مربوط محاسبه می شود.
ب- ساعات کار روزانه کارگاه(ستون3) بر اساس ساعات کار مقرر قانونی محاسبه می شود.
ج- ساعات اضافه کار شامل اضافه کار در روزهای عادی و روزهای جمعه یا تعطیل هفتگی و سایر روزهای تعطیل می باشد.
د- به منظور هماهنگی لازم در محاسبات تولید نفرساعت، موارد مندرج در جدول فوق الذکر در محاسبه تولید مبنا(نفرساعت) و نیز تولید نفر ساعت در دوره های تناوب رعایت می گردد.
4- نحوه تبدیل نمودن محصولات به یک نوع محصول:
آن دسته از کارگاه هایی که بیش از یک نوع محصول تولید می نمایند می باید با پایه قراردادن یکی از محصولات(یک واحد از محصول) و محاسبه زمان ساخت یا ارزش افزوده آن (یا سایر روشهای مورد قبول) دیگر محصولات خود را (یک واحد از هر محصول) با همان ارزش محاسبه و با استفاده از ضرایب بدست آمده به محصول پایه تبدیل نمایند. همچنین به منظور مقایسه صحیح بین میزان تولید در دوره تناوب و تولید مبنا لازم است از همان ضرایب همگن که در یک سال مشخص برای به دست آوردن تولید مبنا استفاده شده است در تبدیل نمودن تولیدات دوره های تناوب نیز استفاده گردد.
ضمنا چنانچه در سال مورد قرارداد محصول جدیدی به سایر محصولات کارگاه اضافه شده و یا در ساخت محصولی تغییر اساسی به عمل آمده باشد به منظور اعمال ضریب جدید برای محصول مورد نظر اصلح است که قبلا هماهنگی لازم با واحدهای ذیربط وزارت کار و امور اجتماعی به عمل آید.
5- محاسبه درصد افزایش تولید با استفاده از فرمول زیر تعیین می گردد:
100×{(تولید مبنا)/(تولید مبنا – تولید نفر ساعت در دوره تناوب)}=درصد افزایش تولید
6- نحوه تعیین پاداش
میزان پاداش افزایش تولید به ازاء هر یک درصد افزایش تولید نباید از 67/1 درصد مجموع مزد مبنا یا مزد ثابت کارکنان تجاوز نماید.
نحوه و چگونگی تاثیر مربوط به افزایش یا کاهش ضایعات و نیز افزایش یا کاهش کیفیت در کل مبلغ پاداش باید در قرارداد مشخص گردد.
توضیح:
به منظور نظارت صحیح و مشخص نمودن میزان کاهش و یا افزایش سطح کیفیت کالا در ارتباط با افزایش تولید ضروری است نسبت به تشکیل و معرفی کمیته نظارت بر کیفیت کالا متشکل از افراد ذیصلاح که مورد تایید طرفین باشند در کارگاه اقدام گردد. کمیته مذکور می تواند از کارکنان شاغل در کارگاه یا سایر افراد خارج از کارگاه تعیین و معرفی شود.
تبصره- با توجه به اهمیت و نقش افرادی که کنترل مواد و محصول را در مراحل مختلف به عهده دارند و به لحاظ تضمین هر چه بیشتر این امر در اجرای قرارداد این افراد می توانند از شمول قراداد مستثنی شوند که در این صورت با توجه به حسن انجام کار و درجه مسئولیت هر یک در ارتباط با زحماتی که برای حفظ و افزایش کیفیت کالا متحمل می شوند متناسب با کیفیت کالا و میزان افزایش تولید هر دوره تناوب، پاداشی که نحوه محاسبه آن از قبل بین آنان و مدیریت توافق شده پرداخت می شود.
7- قراداد مربوط به کاهش ضایعات یا افزایش کیفیت و یا هر دو:
کارگاه هایی که بخواهند در اجرای ماده ده آئین نامه موضوع ماده 47 قانون کار قراداد مربوط به کاهش ضایعات و یا افزایش کیفیت و یا هر دو را منعقد نمایند باید ضمن ارائه مبانی محاسباتی قابل قبول، دلایل توجیهی مربوط به علت عدم امکان افزایش تولید را همراه با قرارداد ارائه دهند.
توضیح:
کارگاه هایی که مبادرت به انعقاد قرارداد افزایش کیفیت می نمایند بایستی نسبت به تشکیل و معرفی کمیته نظارت بر افزایش کیفیت متشکل از افراد ذیصلاح که مورد تایید طرفین باشد در کارگاه خود اقدام نمایند. کمیته مذکور می تواند از کارکنان شاغل در کارگاه و یا سایر افراد خارج از کارگاه تعیین و معرفی شود.
8- اهم تعاریف و سایر موارد مربوطه
الف- تولید نفر ساعت: مقدار تولید یک نفر کارگر در یک ساعت و یا به عبارت دیگر کل تولید سال و یا دوره تناوب کارگاه تقسیم بر حاصل ضرب ساعات کار کارگاه در تعداد کارگر(کل نفر ساعت کار کارگاه در مدت مربوطه) می باشد.
ب- تولید نفر ساعت موثر: تولیدی است که از 70% تولید نفر ساعت سالی از 5 سال گذشته(قبل از سال مورد قرارداد) که بالاترین رقم را دارا می باشد کمتر نباشد.
ج- نقطه سربه سر: وضعیتی است که فروش حاصل از مقدار تولید در آن وضعیت (درآمد) و هزینه ها معادل یکدیگرند.
توضیح: در این مورد برای تعیین نقطه مزبور هزینه ها و درآمدها و ساعات کار و تولیدات سال مالی قبل از انعقاد قرارداد ملاک عمل خواهد بود.
د- زمان سنجی: روشی است که از طریق ثبت زمانهای صرف شده برای انجام هر کار، مدت لازم کار جهت میزان معینی از تولید را تحت شرایط مشخص کارگاهی به دست می دهد.
ه- روزهای کار کارگر: در محاسبات امتیازات استحقاقی روزهایی است که کارگر به کار اشتغال داشته و یا در مرخصی استحقاقی بوده باشد.
تبصره: آن عده از کارگرانی که در اثر حادثه ناشی از کار مصدوم و مجروح می گردند احتساب ایام استعلاجی آنان در این مورد بلامانع می باشد.
9- توزیع پاداش افزایش تولید، کاهش ضایعات و افزایش کیفیت.
سهم پاداش هر یک از کارکنان مشمول قرارداد از کل پاداش با توجه به امتیازات مکتسبه که بر اساس ضوابط زیر تعیین می گردد محاسبه و پرداخت می شود.
توضیح: طرفین می توانند به منظور نظارت بر حسن اجرای این بند افرادی را به عنوان کمیته ناظر تعیین نمایند.
امتیاز استحقاقی هر یک از کارکنان با توجه به محاسبه امتیاز اکتسابی آنها به شرح زیر تعیین می گردد.
الف- امتیاز سابقه کار: حداکثر 20 امتیاز.
این امتیاز به ازاء هر یک سال سابقه کار در کارگاه یک امتیاز خواهد بود.
توضیح1: در مرد کارکنانی که کمتر از یک سال سابقه کار دارند چنانچه مدت کار آنان از 6 ماه بیشتر باشد یک امتیاز و از 6 ماه کمتر(تا حداکثر سه ماه)5/0 امتیاز منظور خواهد شد.
توضیح2: نیمی از سوابق خارج از کارگاه کارکنان که مرتبط با شغل فعلی آنان باشد جهت امتیاز منظور خواهد شد.
ب- امتیاز کارآئی و ابتکار: حداکثر 15 امتیاز.
این امتیاز با توجه به نقشی که کارکنان در پیشبرد امور کارگاه و ارتفاع کمی و کیفی تولید و تلاش جهت نیل به خودکفائی ایفاء می نمایند با نظر سرپرست و مدیر قسمت مربوط منظور می گردد.
ج- امتیاز سرپرستی یا مدیریت: حداکثر 20 امتیاز به شرح زیر:
سرپرستی: به ازاء هر نفر کارگر ساده و غیر فنی 5/0 امتیاز و به ازاء هر کارگر نیمه فنی و نیمه متخصص یک(1) امتیاز و برای هر کارگر فنی و متخصص دو (2) امتیاز منظور می گردد.
همچنین به ازاء هر نفر افرادی که غیر مستقیم تحت سرپرستی وی قرار دارند معادل نصف امتیازات مقرر در بند 1 قسمت ج به وی تعلق می گیرد.
همچنین به ازاء هر نفر افرادی که غیر مستقیم تحت سرپرستی وی قرار دارند معادل نصف امتیازات مقرر در بند 1 قسمت ج به وی تعلق می گیرد.
د- امتیاز انضباط حداکثر 25 امتیاز.
این امتیاز با توجه به نحوه حضور و غیاب و رفتار و عملکرد در محیط کار با نظر سرپرست و مدیر قسمت مربوطه و تایید مدیریت کارگاه تعیین و منظور می گردد.
ه- امتیاز شرایط کاری حداکثر 20 امتیاز.
امتیاز این عامل متناسب با شرایط و محیط نامساعد کار و میزان تاثیرگذاری آنها در فرد با نظر سرپرست و مدیر قسمت مربوطه تعیین می گردد.
تبصره- در کارگاه هایی که دارای وضعیت و شرایط کاری ویژه ای باشند و اجرای برخی از عوامل امتیازات فوق الذکر مشکلاتی برای آنان داشته باشد طرفین می توانند با توافق یکدیگر عوامل یا امتیازات دیگری را تعیین و پس از تایید وزارت کار و امور اجتماعی بر اساس آن عمل کنند.
پس از تعیین امتیاز اکتسابی هر یک از کارکنان با استفاده از فرمول زیر امتیاز استحقاقی آنان با توجه به مدت کارکرد آنان در کارگاه تعیین می گردد.
امتیاز استحقاقی کارگر=امتیاز اکتسابی×{(روز های کار کارگاه)/(روز های کار کارگر)}
توضیح: حداکثر میزان کسر مزبور معادل یک خواهد بود.
پس از تعیین امتیاز استحقاق هر یک از کارکنان با استفاده از فرمول زیر سهم پاداش هر یک از کل پاداش مربوط محاسبه و پرداخت می گردد.
سهم پاداش هر یک از کارکنان=(امتیاز استحقاقی هر یک از کارکنان)×{(مجموع امتیاز استحقاقی کارکنان مشمول)/(کل پاداش)}