شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی در جلسه مورخ 1384/2/11، به استناد تبصره یک بند 4 ماده 12 قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی پیشنهاد سازمان تأمین اجتماعی مبنی بر ایجاد مؤسسات کارگزاری رسمی در سازمان مذکور (موضوع مصوبات سیصد و سی و دومین و سیصد و سی و ششمین جلسات شورای عالی تأمین اجتماعی در رابطه با آیین نامه نحوه واگذاری و وظایف قابل واگذار سازمان) را به شرح زیر به تصویب رساند و مقرر گردانید انجام اصلاحات بعدی در رابطه با آیین نامه نحوه واگذاری و وظایف قابل واگذار به شورای عالی تأمین اجتماعی احاله گردد.فصل اول –ضرورت ایجاد نمایندگی رسمی سازمان تامین اجتماعی

ماده 1‌ـ

ضرورت ایجاد نمایندگی رسمی سازمان تامین اجتماعی : با توجه به گسترش روزافزون وظائف سازمان تامین اجتماعی درمیان جامعه فعال کشور و نقش مهم این سازمان درفراهم نمودن رفاه حال و آینده بیمه شدگان و خانواده آنان و اثرات سود بخش آشنایی بیمه شدگان و کارفرمایان با مفاهیم و تکالیف، به اشخاص ذیصلاح وواجد شرایط اجازه داده می شود براساس ضوابط مندرج دراین آئین نامه نمایندگیهایی تحت عنوان «نمایندگی سازمان تامین اجتماعی» ایجاد و درچارچوب معیارها و موازین قانونی جهت اجرای تمام یا قسمتی ازوظایف واگذاری از سوی سازمان تامین‌اجتماعی با سازمان همکاری نمایند.

ماده 2-

هدف : هدف ازایجاد نمایندگیهای مذکور جلوگیری از گسترش واحدهای اجرائی سازمان، کم کردن هزینه های اداری و پرسنلی از یکسو و سوق دادن قسمت یا تمام اموراجرائی و کارشناسی قابل واگذاری به بخش خصوصی با توجه به سیاست عمومی دولت و همچنین تسریع و تسهیل امور بیمه‌شدگان و کارفرمایان می باشد.

ماده 3 –

تعریف نمایندگی رسمی : نمایندگی رسمی، تشکیلاتی است که برای پیگیری و حصول هدفها و برنامه هایی که در این آئین نامه تعریف شده است، تشکیل و تحت عنوان «نمایندگی رسمی» به دوصورت زیرتشکیل می‌گردد:

الف) اشخاص حقیقی واجد شرایط که شخصا نمایندگی را ایجاد می نمایند.

ب) اشخاص حقوقی واجد شرایط که با شرکت حداقل سه نفر نمایندگی را درچارچوب ضوابط به ثبت می‌رسانند.

فصل دوم – شرایط متقاضیان ایجاد نمایندگی رسمی سازمان تأمین اجتماعی

ماده‌ 4-

جواز ایجاد نمایندگی: صدور مجوز ایجاد نمایندگی به اشخاص واجد شرایط ذیل توسط هیأت موضوع ماده (5) این آیین نامه صورت می‌گیرد:

الف) تابعیت دولت جمهوری اسلامی.

ب) اعتقاد به اسلام یا یکی ازادیان رسمی کشور.

ج) دارا بودن حداقل 30 سال سن.

د) انجام خدمت وظیفه عمومی یا داشتن معافیت دائم.

هـ) دارا بودن توان جسمی و روحی لازم و عدم اشتهار به فساد اخلاقی و مالی.

و) دارا بودن تبحر در حد کارشناسی قابل قبول حداقل در یکی از امور اجرائی مرتبط با تامین اجتماعی از قبیل، امور بیمه‌گری، درمانی و اداری و مالی، حقوقی و … با توجه به سوابق خدمت و یا گذاراندن دوره‌های تخصصی.

ز) دارا بودن حداقل مدرک لیسانس دررشته های مرتبط با امر تامین اجتماعی.

ح ) عدم سابقه محکومیت کیفری.

ط) عدم اشتغال درموسسات دولتی و غیر دولتی.

تبصره 1- در رابطه با اشخاص حقوقی می بایست حداقل یکی از اعضاء دارای مدرک لیسانس و دو نفر از اعضای هیات مدیره سایر شرایط مندرج در این آئین نامه را دارا با شند.

تبصره 2- متقاضیان نمایندگی در صورتیکه بازنشسته سازمان بوده یا اینکه حداقل 5 سال در سازمان شاغل بوده باشند، در اولویت خواهند بود. اشخاصی که بازنشستگی و یا قطع رابطه استخدامی آنان با سازمان، ناشی از آرای هیاتهای تخلفات اداری و یا اخراج باشد نمی‌توانند متقاضی ایجاد نمایندگی گردند.

فصل سوم – مرجع تشخیص پذیرش و نظارت واگذاری امور سازمان

ماده‌ 5-

تصویب ضوابط مربوط به تشخیص صلاحیت متقاضیان نمایندگی رسمی، پذیرش آنان بعنوان کارگزاران سازمان، تعیین قلمرو و مسئولیت آنان درارائه خدمات و همچنین اعمال نظارت بر امور آنان در جریان فعالیت در راستای اهداف سازمان، به عهده هیات مدیره سازمان می باشد.

تبصره 1- هیات مدیره سازمان می تواند اختیارات خود دراین زمینه را به هیاتی که به عنوان هیات صدور جواز ایجاد نمایندگی مرکب از اعضای زیر درسازمان تشکیل میگردد محول نماید.

– معاون فنی و درآمد (رئیس هیات).

– معاون اموردرمان (نائب رئیس).

– معاون اداری و مالی (عضو).

– معاون حقوقی و امورمجلس (عضو).

– یک نفر به انتخاب مدیرعامل (عضو).

تبصره 2- هیات مزبور با حضور کلیه اعضا یا نمایندگان تام الاختیار معاونین مذکور به ریاست رئیس یا نائب رئیس هیات رسمیت پیدامی کند و تصمیمات آن با اکثریت آراء ملاک اعتبار خواهد بود.

تبصره 3- هیات دراولین جلسه خود با حضور کلیه اعضاء یک نفر ازبین کارکنان سازمان و دارای سابقه مدیریت رابه مدت 2سال بعنوان دبیر هیات تعیین می نماید. تجدید انتخاب دبیر بلامانع خواهد بود و درصورتیکه قبل ازاتمام دوره نیاز به تعویض دبیر باشد، دبیر جدید به همین نحو انتخاب می شود.

ماده‌ 6-

نحوه تشکیل جلسات، پذیرش درخواست متقاضیان و همچنین چگونگی انجام بررسیهای اولیه به موجب ضوابطی خواهد بود که توسط هیات فوق الذکر تدوین و به تصویب هیات مدیره سازمان می رسد.

ماده‌ 7-

دبیر هیات مکلف است درخواست متقاضیان را برابر ضوابط مصوب ظرف حداکثر یک ماه دردستور کارهیات قرارداده و آنها راحداقل یک هفته قبل ازتشکیل جلسه دراختیار اعضاء قراردهد.

ماده‌ 8-

هیات برحسب نیاز سازمان امور واگذاری واحدهای اجرایی در سطح کشور را با تعیین قلمرو جغرافیایی، تعداد نمایندگیهای مورد نیاز، در هر نوبت از سال در جراید کثیرالانتشار به اطلاع عمومی می‌رساند. به نحوی که متقاضیان قبل از تسلیم درخواست به سازمان از حدود مسئولیتهای خود در قبال سازمان مطلع شوند.

تبصره ـ عناوین و حدود هریک از امور قابل واگذاری به نمایندگیها با پیشنهاد هیات و تصویب هیات مدیره سازمان تعیین و جهت اجرا ابلاع خواهد شد.

ماده‌ 9ـ

هیات پس از بررسی درخواست متقاضیان و احراز صلاحیت و شرایط افراد مراتب پذیرش آنان رابعنوان نماینده آنان سازمان تامین اجتماعی طی جوازی که دارای شکل مشخص و یکنواختی خواهد بود حداکثر ظرف دوهفته به آنان اعلام می نماید.

فصل چهارم – نحوه‌ایجاد نمایندگیها و فعالیت آنها

ماده‌ 10ـ

اشخاص دارای جواز موضوع ماده 9 مکلفند ظرف مدت یک ماه نسبت به تنظیم و مبادله قرارداد ایجاد نمایندگی اقدام و حداکثر ظرف یک ماه پس از انعقاد قرارداد، نسبت به راه اندازی نمایندگی اقدام نمایند.

تبصره ـ هیات می تواند این مدت رابرای اشخاص حقوقی با توجه به قلمرو امور واگذاری تمدید نماید.

ماده‌ 11ـ

دارندگان جواز ایجاد نمایندگی درمدت تعیین شده می باید نسبت به تهیه مکان مناسب و سایر امکانات لازم از قبیل تامین پرسنل مورد نیاز، تجهیزات، اثاثیه و سخت افزار لازم و … اقدام نمایند و مراتب راقبل ازتنظیم قرارداد و راه اندازی نمایندگی به ادارات کل استان ذیربط تسلیم نمایند.

ماده‌ 12ـ

ادارت کل استان ذیربط موظفند پس از بررسی و تائید موضوع ماده 11 نسبت به تنظیم و مبادله قرارداد اجرای کار، طبق مقررات اقدام نمایند.

ماده‌ 13ـ

دارندگان جواز نمایندگی می بایست در قبال امور واگذاری و قبول مسئولیت، تضمین لازم را برابر ضوابط مربوطه که با پیشنهاد هیات به تصویب هیات مدیره می رسد ارائه نمایند.

ماده‌ 14-

نمایندگیها مکلفند مطابق مفاد قرارداد با رعایت کلیه مصالح و اهداف سازمان، جدیت لازم را برای حسن انجام کار بعمل آورند.

ماده‌ 15ـ

جواز ایجاد نمایندگی پس از تائید هیات موضوع ماده 5 توسط سازمان به نام شخص حقیقی یا اشخاص حقوقی پذیرفته شده صادر می گردد که غیر قابل انتقال به غیر می باشد.

ماده‌16ـ

جواز هر یک از نمایندگیها ابتدا برای یکسال و سپس برای مقاطع دو ساله با تائید هیات قابل تمدید است. ضمناً تمدید آن برای سالهای بعد نیز با مجوز هیات بلامانع خواهد بود.

ماده 17-

سازمان تامین اجتماعی در تامین اثاثیه، سخت افزار، محل کار، نیروی انسانی و بطور کلی تامین هزینه‌های دفتری و اداری نمایندگی‌های موضوع این آئین نامه مسئولیتی نداشته و هیچ تعهدی نخواهد داشت.

ماده 18-

نماینده، مسئول حسن اخلاق و رفتار کارکنان زیر مجموعه خود بوده و اشتغال افراد در نمایندگی هیچ گونه رابطه و مسئولیت استخدامی برای سازمان ایجاد نمی نماید.

تبصره1- در صورتیکه اجرای کار در چارچوب مقررات سازمان نیاز به بسته های نرم افزاری خاص داشته باشد سازمان تامین اجتماعی نسبت به تامین و تحویل آنها اقدام نموده و نمایندگیها مکلفند صرفاً در چارچوب آن فعالیت نمایند.

ماده 19-

نمایندگیها مکلفند منحصراً برابر فعالیتهای مندرج در جواز و مطابق مفاد قرارداد منعقده عمل نموده و از هر اقدام دیگری خارج از آن خودداری نمایند.

ماده 20-

حق الزحمه فعالیت نمایندگیها به ترتیبی که در قرارداد تعیین می شود حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ ارائه صورت عملکرد و پس از کسر کسورات قانونی پرداخت خواهد شد. این هزینه ها جزء هزینه های اداری در حسابهای سازمان منظور خواهد شد.

تبصره ـ ضوابط مربوط به میزان و نحوه پرداخت حق الزحمه نمایندگیها با پیشنهاد هیات به تصویب هیات مدیره سازمان می رسد.

ماده 21-

در صورتیکه سازمان با توجه به قابلیت و توانمندی نمایندگی‌ها، برخی از وظایف و امور معین را در رابطه با امور کارشناسی و تحقیقاتی خود لازم بداند، این قبیل امور نیز در چارچوب این آئین نامه و بر مبنای توافقنامه‌های بعمل آمده طی قرارداد قابل واگذاری خواهد بود.

فصل پنجم – نظارت، کنترل، ‌رسیدگی به تخلفات و عملکرد نمایندگیها

ماده 22-

سازمان در صورت مشاهده خلل یا هر گونه نارسایی می بایست مراتب را بر حسب نوع تشخیص خود بصورت شفاهی یا کتبی به نمایندگی تذکر دهد و در صورت تکرار تذکرات و سلب اعتماد، سازمان می تواند راساً نسبت به فسخ قرارداد و مطالبه خسارات وارده طبق مقررات اقدام نماید.

ماده 23-

نگهداری سوابق اقدامات، قراردادها، راهنمائی ها و آمار توسط نمایندگی ها باید بر اساس اصول و ضوابط اداری بوده و همواره در دسترس و قابل ارائه به سازمان و بازرسان اعزامی آن باشد.

ماده 24-

نمایندگی ها موظفند اسرار مربوط به سازمان، کارفرمایان، بیمه شدگان و مستمری بگیران را محفوظ داشته و به هیچ وجه افشاء ننمایند و از هر گونه اقدام دیگری غیر از آنچه که در قرارداد مندرج است خودداری و از هر نوع اظهار خلاف واقع، یا گفتار و یاعملی که موجب اشتباه و اغفال بیمه شده، کارفرما، مستمری بگیر و سازمان گردد خودداری نمایند.

ماده 25-

سازمان عملکرد نمایندگی‌های مورد نظر در این آئین نامه را از طریق بازرسان و عوامل خود تحت رسیدگی و کنترل قرار داده و در صورت مشاهده تخلف از مفاد جواز و قرارداد منعقده و بطور کلی تخلف از مقررات سازمان، علاوه بر لغو قرارداد بطور یک طرفه نمایندگی متخلف را تحت پیگرد قانونی قرار خواهد داد.

ماده 26-

نمایندگان رسمی می توانند در صورت ضرورت به منظور پیگیری امور محوله در قرارداد به واحدهای اجرائی مربوطه سازمان مراجعه و واحدهای مزبور نیز در این زمینه موظف به همکاری با آنان خواهند بود. ‌

هیأت وزیران در جلسه مورخ 1384/4/8 بنا به پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های کار و امور اجتماعی، تعاون، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و سازمان تأمین اجتماعی و به استناد ماده (49) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، موضوع ماده (103) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1383 ـ آیین نامه اجرایی بندهای (الف) و (ب) ماده یادشده را به شرح زیر تصویب نمود:ماده 1‌ـ تعاریف:

الف ـ کارفرما شخصی است که در مادة (3) قانون کار جمهوری اسلامی ایران تعریف شده و اداره کارگاهها و مؤسسات موضوع این آیین‌نامه را بر عهده دارد.

ب ـ نیروی کار جدید به کسی اطلاق می‌شود که کارفرما علاوه بر نیروی کار موجود، از بیکاران ثبت نام شده نزد ادارات کار و امور اجتماعی استخدام نماید.

تبصره ـ در مواردی که نیروی کار جدید به جای نیروی کار موجود که اخراج، مستعفی یا ترک کار نموده‌اند درکارگاه‌های موضوع بند (ج) مادة (1) این آیین‌نامه به کار گمارده شوند، کارفرما مشمول استفاده از تخفیفات مندرج در این آیین‌نامه نخواهد بود.

ج ـ کارگاهها و مؤسسات مشمول این آیین‌نامه، کارگاه‌های خصوصی و تعاونی دایر موضوع مادة (4) قانون کار و یا کارگاه‌هایی که از مراجع رسمی دارای مجوز فعالیت هستند، می‌باشند.

ماده 2-

کارفرمایان کارگاهها و مؤسسات موضوع بند (ج) مادة (1) این آیین‌نامه که پس از اعلام نیاز به ادارات کار و امور اجتماعی، فرد یا افراد مورد نظر را از بین نیروهای کار ثبت شده ادارات کار و امور اجتماعی انتخاب و به کار گمارند، برای استفاده از تخفیفات موضوع این آیین‌نامه مکلفند مراتب به کارگماری آنان را به ادارات کار و امور اجتماعی اعلام نمایند.

ماده 3 –

کلیة کارفرمایان پس از کسب تأییدیه استخدام نیروی کار جدید از سوی ادارات کار و امور اجتماعی و ارایه آن به همراه صورت مزد و حقوق با رعایت تبصرة بند (ب) مادة (1) مشمول استفاده از تخفیفات موضوع ماده 4 این آیین نامه خواهند بود.

ماده‌ 4-

مالیات بردرآمد کلیه کارفرمایان کارگاهها و مؤسسات موضوع بند (ج) ماده یک این آیین‌نامه که علاوه بر نیروهای موجود خود، کارکنان جدید استخدام می‌نمایند به میزان مالیات بر درآمد حقوق دریافتی از کارکنان جدیدالاستخدام کاهش می‌یابد. کارفرمایان کارگاهها و مؤسسات یادشده از پرداخت حق بیمه سهم کارفرمای موضوع مادة (28) قانون تأمین اجتماعی بابت کارکنان جدیدالاستخدام مزبور معاف خواهند بود.

تبصره 1- تخفیف حق بیمه موضوع این ماده شامل کارگاه‌های مشمول قانون معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما تا میزان پنج نفر کارگر، موضوع تصویب‌نامه شمارة 106254/ت/23/هـ مورخ 12/2/1369 هیئت وزیران نمی‌گردد و کارگاههای مذکور منحصراً از معافیت قانون مزبور برخوردار خواهند بود اگر واحدهای مشمول تصویب‌نامه مذکور نیروی کار جدید با رعایت سایر شرایط مندرج در این آیین‌نامه به کار گیرند، می‌توانند از مزایای این آیین‌نامه برخوردار شوند.

تبصره 2- مبنای تعیین تعداد نیروی کار موجود در کارگاه‌های دایر، تعداد بیمه شدگان آنها طبق صورت مزد و حقوق ارسالی توسط کارفرما در اسفند ماه 1380 به سازمان تأمین اجتماعی می‌باشد.

تبصره 3- اعمال تخفیف موضوع این ماده در مورد افراد به کار گمارده شدة جدید با رعایت تبصرة (2) این ماده و منوط به ارایه موضوع مادة (3) و ارسال صورت مزد و حقوق کلیة کارکنان در مهلت مقرر به شعب سازمان تأمین اجتماعی و ادارات امور اقتصادی و دارایی ذیربط می‌باشد.

ماده‌ 5-

سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مکلف است اعتبار لازم برای اعمال تخفیفات حق بیمه سهم کارفرما، برای سال‌های اجرای برنامه چهارم توسعه به ازای فرصت‌های شغلی ایجاد شده در رابطه با این تصویب‌نامه را از طریق منظور نمودن در لوایح بودجه سنواتی تأمین و به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت نماید.

تبصره 1- ادارات کل تأمین اجتماعی استان‌ها مکلفند در پایان هر ماه گزارش عملکرد شعب خود را در زمینه به کارگماری نیروهای جدید موضوع این آیین‌نامه به ادارات کل کار و امور اجتماعی استان مربوط اعلام نمایند.

تبصره 2- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است هر سه ماه یکبار میزان تخفیف حق بیمه و تعداد افراد برخوردار شده از تخفیف را به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت امور اقتصادی و دارایی اعلام نماید.

ماده‌ 6-

اگر به طریقی محرز گردد که نیروی کار جدید معرفی شده قبل از دوران برنامه سوم یا خارج از طریق مراکز خدمات اشتغال وزارت کار و امور اجتماعی در واحد مورد نظر فعالیت داشته یا در زمان استفاده از مزایای این آیین‌نامه اشتغال به کار نداشته است، کارگاه برای همیشه از تسهیلات این آیین‌نامه محروم و وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تأمین‌اجتماعی و وزارت امور اقتصادی و دارایی مجاز خواهند بود کارفرمای مربوط را تحت پیگرد قانونی قرار دهند و ضرر و زیان وارد شده را از وی مطالبه و وصول نمایند (عبارت مشخص شده به موجب مصوبه مورخ 4/11/1385 هیات وزیران، حذف شده است).

ماده 1
افرادی که به عللی غیر از علل مندرج در قانون تأمین اجتماعی مصوب اردیبهشت 1339 وقانون تأمین اجتماعی مصوب تیر ماه 1354 از ردیف بیمه شدگان خارج شده یا بشوند در صورتیکه طبق قوانین فوق الذکر مشمول بیمه بازنشستگی باشند ، با دارا بودن حداقل 360 روز سابقه پرداخت حق بیمه می توانند با توجه به مقررات این آئین نامه بیمه خودرا بصورت اختیاری ادامه دهند .
ماده 2
سهم حق بیمه متقاضیان موضوع این آئین نامه برای استفاده از تعهدات موضوع قانون تأمین اجتماعی بابت بیمه بازنشستگی ، فوت وازکارافتادگی وهمچنین بابت حمایت های موضوع بندهای «الف» و «ب» ماده “3” قانون برابر تبصره ماده “8” قانون مجموعاً 26%می باشد .
تبصره 3: کلیه متقاضیان بیمه اختیاری که در تاریخ تقاضا بیش از 9 ماه فاصله در پرداخت حق بیمه آنان به هردلیل به وجود آمده باشد ، بدواً مورد معاینه پزشکی قرار میگیرند .
تبصره 4: بیمه شدگانی که طبق نظر کمیسیون پزشکی قبل از درخواست بیمه اختیاری از کارافتاده تشخیص داده می شوند، نمی توانند از حمایت مربوط به از کارافتادگی بهره مند شوند .
تبصره 5: چنانچه متقاضی در بدو قرارداد به بیماری یا عارضه خاصی مبتلا باشد در صورتی می تواند از مستمری ازکارافتادگی کلی برخوردار گردد که به بیماری یا عارضه یا نقص عضو دیگری علاوه بر بیماری ، عارضه یا نقص عضو اولیه دچار شده باشد
تبصره 6: متقاضیان بیمه اختیاری وافراد تحت تکفل آنان در استفاده از خدمات درمانی باید بدواً با معرفی سازمان مورد معاینه پزشکی قرارگیرند . سازمان هیچگونه تعهدی در قبال درمان بیماریهائی که مربوط به قبل از انعقاد قرارداد میگردد، نخواهد داشت . کسانی که حداقل 5 سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند و کمتر از 2 سال از تاریخ قطع ارتباط آنان با سازمان گذشته باشد وهمچنین کسانی که 10 سال تمام سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند از شمول این تبصره مستثنی می باشند.
ماده 3
مبنای پرداخت حق بیمه مشمولین این آئین نامه عبارت است از میانگین مبنای پرداخت حق بیمه آخرین 360 روز قبل از تاریخ ثبت تقاضای ادامه بیمه بطور اختیاری مشروط بر اینکه مبلغ مزبور کمتر از حداقل دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه زمان تقاضا نباشد .
تبصره: از ابتدای هر سال به میزان درصدی که طبق مقررات مصوب شورایعالی کاربه سطوح دستمزد شاغلین اضافه می گردد، مبنای کسر حق بیمه ، بیمه شدگان افزایش می یابد . درهرحال مبنای پرداخت حق بیمه از حداقل دستمزد کمتر و از حداکثر دستمزد مصوب شورای عالی تأمین اجتماعی بیشتر نخوهد بود.
ماده 4
سازمان تأمین اجتماعی حداکثر ظرف 2 ماه از تاریخ ثبت درخواست متقاضی در دفتر شعبه یا نمایندگی مکلف است استحقاق یا عدم استحقاق وی جهت استفاده از بیمه اختیاری را مشخص و مراتب را کتباً به متقاضی اعلام نماید
ماده 5
متقاضی از تاریخ اعلام موافقت سازمان به وی حداکثر 20 روز فرصت دارد جهت انعقاد قرارداد بیمه اختیاری به شعبه ای که تقاضای خود را به آن تسلیم نموده است مراجعه وبا امضاء قرارداد حق بیمه مربوطه را پرداخت نماید. تاریخ شروع بیمه اختیاری حداکثر از تاریخ ثبت تقاضا در دفتر شعبه یا نمایندگی می باشد .
ماده 6
بیمه شده اختیاری مکلف است بعد از انعقاد قرارداد ، حق بیمه مربوطه را ماهانه پرداخت نماید در غیر اینصورت قرارداد منعقده باطل وادامه بیمه موکول به ارائه درخواست مجدد وانعقاد قرارداد جدید با رعایت کلیه شرایط مقرر در این آئین نامه خواهد بود . در صورتیکه متقاضی خارج از موعد مقرر نسبت به پرداخت حق بیمه اقدام نموده باشد مبلغ پرداختی پس از کسر هزینه اداری مسترد خواهد شد.
تبصره: در صورتیکه پرداخت حق بیمه از طرف بیمه شده متوقف گردد و بین تاریخ قطع پرداخت حق بیمه و پرداخت مجدد بیش از 3 ماه فاصله ایجاد نشده باشد ، بیمه شده می تواند حق بیمه معوقه را به سازمان پرداخت نماید در غیر اینصورت ارتباط بیمه شده با سازمان قطع و ادامه بیمه وی موکول به تسلیم درخواست مجدد و موافقت سازمان خواهد بود .
ماده 7
شرایط برقراری هریک از تعهدات مورد قرارداد و میزان آن عینآًَ به ترتیب تعیین شده در قانون تامین اجتماعی و تغییرات بعدی آن خواهد بود . تعهدات کوتاه مدت ( غرامت دستمزد ، کمک بارداری و کمک ازدواج و …) در این نوع بیمه ( با در نظر گرفتن میزان حق بیمه به مأخذ 26 درصد ) مورد تعهد نمی باشد .
تبصره 1: حداکثر سن پذیرش تقاضای متقاضی بیمه اختیاری برای مردان 45 سال وبرای زنان 40 سال تمام در تاریخ ثبت تقاضا خواهد بود .در صورتیکه سن متقاضی در زمان ثبت تقاضا بیش از سنین مذکور باشد پذیرش درخواست وی منوط به داشتن سابقه پرداخت حق بیمه قبلی معادل مدت مازاد سنی مقرر خواهد بود .
تبصره 2: کلیه بیمه شدگان متقاضی بیمه اختیاری که یکبار در اجرای آئین نامه های مربوطه واین آئین نامه قرارداد تنظیم و حق بیمه پرداخت نموده باشند ، حداکثر تا سه مرتبه مجاز می باشند ، بدون رعایت شرط سنی و با رعایت سایر مقررات این آئین نامه ، قرارداد مجدد تنظیم نمایند.
تبصره 3: کلیه بیمه شدگان متقاضی که حداقل 10 سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند ، از اعمال شرط سنی معاف خواهند بود.
ماده 8
بیمه شدگان اختیاری که در کارگاههای مشمول قانون تأمین اجتماعی یا سایر صندوقهای حمایتی بیمه ای اشتغال می یابند قرارداد بیمه اختیاری آنان ملغی و ادامه پرداخت بیمه اختیاری منوط به انعقاد قرارداد جدید خواهد بود.
ماده 9
بیمه اختیاری بیمه شدگانیکه قبل از اجرای این آئین نامه طبق مقررات آئین نامه های مصوب 8/8/1364 و 8/10/1380 شورایعالی تأمین اجتماعی و یا به نحوی از انحاء برقرار گردیده است ، طبق مقررات این آئین نامه از اول سال 1386 تطبیق و بیمه آنان ادامه می یابد .
ماده 10
این آئین نامه در10 ماده و 11 تبصره در تاریخ 26/6/85 به تصویب شورایعالی تأمین اجتماعی رسیده واز تاریخ 1/8/1385 قابل اجرا می باشد. ‌

هیئت وزیران در جلسه مورخ 1385/12/26 بنا به پیشنهاد مشترک شماره 77197 مورخ 1385/6/28 وزارتخانه‌های کار و امور اجتماعی،‌ بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان تامین اجتماعی و به استناد بند (5) جز (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (2) الحاقی ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76) مصوب 1371؛ مصوب 1380؛ آیین نامه اجرایی بند یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:ماده 1‌ـ

کار‌های سخت و زیان آور کار‌هایی است که در آن عوامل فیزیکی، ‌شیمیایی، ‌مکانیکی، ‌بیولوژیکی محیط کار غیراستاندارد بوده ودر اثر اشتغال بیمه شده تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت‌های طبیعی ( جسمی و روانی ) در وی ایجاد می شود که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن باشد. ‌مشاغل سخت و زیان آور موضوع این ماده به دو گروه تقسیم می شوند:

الف ـ مشاغلی که صفت سخت و زیان آور با ماهیت شغلی وابستگی دارد اما می توان با بکارگیری تمهیدات بهداشتی، ‌ایمنی و تدابیر فنی مناسب توسط کارفرما سختی و زیان آوری آنها را حذف نمود.

ب- مشاغلی که ماهیتاً سخت و زیان آور بوده و با بکارگیری تمهیدات بهداشتی،‌ ایمنی و تدابیر فنی توسط کارفرما، ‌صفت سخت و زیان آوری آنها کاهش یافته ولی کماکان سخت و زیان آوری آنها حفظ می‌گردد.

تبصره ـ مشمولین قانون «نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی ومعلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور؛ مصوب 1367- و اصلاحات بعدی آن» و همچنین مشمولین قانون «حفاظت در برابر اشعه؛ مصوب 1368 و اصلاحات بعدی آن» تابع قوانین و مقررات مربوط خواهند بود.

ماده 2-

تعیین سخت و زیان آور بودن مشاغل موضوع ماده (1) و نوع آن گروه «الف» و گروه «ب‌» حسب در خواست کارگر، کارفرما، تشکل‌ها، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی در هر کارگاه با بررسی سوابق، انجام بازدید و بررسی شرایط کار توسط کارشناسان بهداشت حرفه‌ای وزارت بهداشت ،‌درمان و آموزش پزشکی و بازرسان کار وزارت کار و امور اجتماعی و با تایید توسط کمیته‌های بدوی و تجدید نظر استانی موضوع این آیین نامه انجام می‌گیرد.

تبصره ـ در موارد مشمول بند «الف» ماده (1) این آیین نامه که استاندارد حدود تماس شغلی عوامل بیماری‌زا و سخت و زیان آور وجود دارد اتخاذ تصمیم قطعی در کمیته‌ها مستلزم اندازه گیری و اظهار‌نظر کارشناسان بهداشت حرفه‌ای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا سایر مراکز دارای مجوز از وزارتخانه یاد شده است.

ماده 3 –

کارفرمایان کارگاه‌های دایر که از تاریخ تصویب این آیین نامه تمام یا برخی از مشاغل آنها در کمیته‌های بدوی و تجدید نظر استانی یا شورای عالی حفاظت فنی، ‌سخت و زیان آور شناخته شده یا می‌شود مکلفند ظرف دو سال از تاریخ ابلاغ تصمیم قطعی کمیته یا شورا حسب مورد نسبت به ایمن‌سازی عوامل و شرایط محیط کار مطابق حد مجاز و استاندارد‌های مشخص شده در قانون کار و آیین‌نامه‌های مربوط (مصوب شورای عالی حفاظت فنی) و سایر قوانین موضوعه در این زمینه اقدام و صفت سخت و زیان آوری مشاغل موضوع بند «الف‌» ماده (1) را حذف و نتیجه را کتباً به کمیته بدوی موضوع ماده (8) این آیین نامه برای بررسی و تایید گزارش نمایند.

تبصره ـ وزارتخانه‌های کار و امور اجتماعی و بهداشت، ‌درمان و آموزش پزشکی مکلفند کارگاه‌هایی که مشاغل آنها سخت و زیان آور شناخته شده است و یا طبق این آیین‌نامه سخت و زیان آور تعیین می‌گردد پس از گذشت مهلت مقرر در این ماده بازدید و نتیجه را کتباً به کمیته بدوی استان گزارش نمایند.

ماده‌ 4-

کارفرمایان مکلفند شاغلین در کار‌های سخت و زیان آور را حداقل سالی یکبار به منظور آگاهی از روند سلامتی و تشخیص بهنگام بیماری و پیشگیری از فرسایش جسمی و روحی آنان توسط مراکز بهداشتی و درمانی مورد معاینه قرار داده و نتیجه را در پرونده‌های مربوط ضبط و یک نسخه از آن را به سازمان تأمین‌اجتماعی ارایه نمایند.

تبصره 1- تغییر شغل بیمه شده که در معرض فرسایش جسمی و روحی ناشی از اشتغال در کار‌های سخت و زیان آور باشد براساس مقررات پیش بینی شده در قانون کار صورت می‌گیرد.

تبصره 2- معاینات قبل از استخدام طبق ماده (90) قانون تامین اجتماعی؛ مصوب 1354- انجام می‌گیرد.

تبصره 3- در صورت عدم انجام تکالیف مقرر در بند (2) جزء «الف» ماده واحده قانون اصلاح تبصره (2) الحاقی ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تامین‌اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76)، مصوب 1371 ـ مصوب 1380 – ‌سازمان تامین اجتماعی ضمن انجام تعهدات قانونی نسبت به بیمه شده هزینه‌های وارده را مطابق ماده (90) قانون تامین اجتماعی از کارفرمای مربوطه وصول خواهد نمود.

ماده 5-

به استناد تبصره (1) ماده (96) قانون کار مقررات و ضوابط انجام معاینات پزشکی موضوع ماده (4) این آیین نامه اعم از قبل از استخدام و ادواری اختصاصی و هر گونه معاینه پزشکی دیگر در این ارتباط مطابق با دستور العمل و آیین نامه های جاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد بود.

تبصره ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است تمهیدات لازم برای اعلام نتایج معاینات موضوع این ماده را متناسب با شرح وظایف سازمان‌های ذیربط بعمل آورد.

ماده 6-

کمیته بدوی استان موظف است حسب گزارش کارشناسان موضوع ماده (2) بررسی و در صورت تایید، ‌حذف یا کاهش صفت سخت و زیان آور به ترتیب در مشاغل بند «الف» و «ب» ماده یک مراتب را برای خروج کارگاه از شمول این آیین‌نامه به مراجع ذیربط ابلاغ نماید و در صورت عدم حذف صفت سخت و زیان‌آوری محیط کار در مشاغل بند «الف» ظرف مهلت مقرر، مطابق قانون کار از سوی وزارتخانه‌های کار و امور اجتماعی، بهداشت و درمان و آموزش پزشکی از طریق مراجع ذیصلاح اقدام لازم بعمل می‌آید.

تبصره ‌‌ـ در صورتی که گزارش کارشناسان موضوع این ماده پس ازتایید کمیته‌های بدوی و تجدید نظر استانی حسب مورد حاکی از عدم کاهش یا حذف عوامل زیان آور و بیماریزای محیط کار ظرف مهلت مقرر در قانون باشد اقدامات لازم بر حسب مورد مطابق قانون کار از سوی وزارتخانه های کار و امور اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بعمل خواهد آمد.

ماده 7-

سیاستگذاری کشوری کار‌های سخت و زیان آور موضوع این آیین نامه و رسیدگی به در‌خواست کمیته‌های بدوی و تجدید نظر استانی موضوع ماده (8) و همچنین نظارت و هماهنگی بر فعالیت کمیته‌های مذکور در این آیین نامه به عهده شورای عالی حفاظت فنی است.

دستورالعمل اجرایی نحوه فعالیت کمیته‌های مذکور و نظارت برآنها به پیشنهاد وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی به تصویب شورای عالی حفاظت فنی خواهند بود.

تبصره ـ مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی یا معاون وی یا معاون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با حق رای در زمینه کار‌های سخت و زیان آور موضوع این آیین نامه عضو شورای عالی حفاظت فنی خواهند بود.

ماده 8-

به منظور تطبیق و تشخیص مشاغل سخت و زیان آور براساس ضوابط و سیاست گذاری‌های شورای عالی حفاظت فنی و مقررات مربوط، ‌کمیته‌های بدوی و تجدیدنظر استانی هر کدام با پنج عضو اصلی و پنج عضو علی‌البدل به شرح زیر برای مدت سه سال منصوب می‌شوند و انتصاب مجدد آنان بلامانع است.

الف ـ کمیته بدوی مرکب از اعضای زیر می‌باشد:

1- معاون روابط کار سازمان کار و امور اجتماعی استان و یا نماینده وی به عنوان رئیس جلسه.

2- معاون امور بیمه‌ای اداره کل تامین اجتماعی استان و یا نماینده وی.

3- کارشناس مسئول بهداشت حرفه‌ای معاونت بهداشتی دانشگاه / دانشکده علوم پزشکی ذیربط.

4- نماینده کارگران حسب معرفی تشکل حائز اکثریت استان بنا به تشخیص سازمان کار و امور اجتماعی استان.

5- نماینده کارفرمایان حسب معرفی کانون انجمن‌های صنفی کارفرمایی استان.

تبصره 1- جلسات کمیته‌های بدوی و تجدید نظر استانی در سازمان کار و امور اجتماعی استان تشکیل و با حضور چهار نفر از اعضای اصلی و یا علی البدل رسمیت می‌یابد و تصمیمات جلسه با اکثریت آراء حاضرین معتبر و لازم الاجرا می باشد.

تبصره 2- در استان‌هایی که دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مستقل وجود دارد در صورت طرح پرونده‌های مرتبط با منطقه تحت پوشش،‌ کارشناس مسئول بهداشت حرفه‌ای معاونت بهداشتی دانشکده مزبور، جایگزین کارشناس مسئول بهداشت حرفه‌ای معاونت بهداشتی دانشگاه خواهد بود.

تبصره 3 ـ با تصویب کمیته استانی دعوت از افراد صاحب‌نظر و اساتید مربوط جهت شرکت در جلسات بدون حق رأی بلامانع می‌باشد.

تبصره 4 ـ در صورتی که مجمع و کانونهای استانی تشکلهای کارگری و کارفرمایی موضوع بندهای (4) و (5) ایجاد نشده باشند، نمایندگان مزبور از بین اعضای تشکلهای حائز اکثریت به تشخیص سازمان کار و امور اجتماعی استان و با انتخاب تشکل ذی‌ربط استان معرفی می‌شوند.

تبصره 5 ـ رأی کمیته بدوی ظرف پانزده روز اداری از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی است و در صورتی که هر یک از طرفین (کارگر و کارفرما) به رأی بدوی اعتراض داشته باشند درخواست تجدیدنظر خود را کتباً به سازمان کار و امور اجتماعی محل تسلیم می‌نماید.

تبصره 6ـ هیچ یک از اعضای کمیته‌های بدوی همزمان نمی‌توانند عضو کمیته تجدیدنظر باشند. همچنین اعضای مذکور نمی‌توانند در جلسه تجدیدنظر پرونده‌هایی که در هنگام رسیدگی بدوی به آن رأی داده‌اند با حق رأی شرکت نمایند.

ب ـ کمیته تجدیدنظر استان مرکب از اعضای زیر می‌باشد:

1ـ رئیس سازمان کار و امور اجتماعی استان به عنوان رئیس کمیته.

2ـ مدیر کل تأمین اجتماعی استان.

3ـ معاونت بهداشتی دانشگاه /دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ذی‌ربط.

4ـ نماینده کارگران حسب معرفی تشکل حائز اکثریت استان بنا به تشخیص سازمان کار و امور اجتماعی استان.

5ـ نماینده کارفرمایان با معرفی کانون انجمنهای صنفی کارفرمایی استان.

تبصره 1 ـ رأی کمیته تجدیدنظر استان از تاریخ ابلاغ قطعی و لازم‌الاجرا می‌باشد.

تبصره 2ـ در صورتی که مجمع و کانونهای استانی تشکل‌های کارگری و کارفرمایی موضوع بندهای (4) و (5) ایجاد نشده باشند، نمایندگان مزبور از بین اعضای تشکلهای حائز اکثریت به تشخیص سازمان کار و امور اجتماعی استان و با انتخاب تشکل‌ ذی‌ربط استان معرفی می‌شوند.

تبصره 3ـ در صورت تساوی آراء (موافق و مخالف) اعم از بدوی و تجدیدنظر، جلسه بعدی با حضور همه اعضا تشکیل خواهد شد.

تبصره 4ـ کمیته‌های استانی موظفند در آراء صادره نوع سخت و زیان‌آوری مشاغل را که در زمره مشاغل بند «الف» یا «ب» ماده (1) این آیین‌نامه می‌باشد تعیین نمایند.

تبصره 5ـ در استانهایی که دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی مستقل وجود دارد در صورت طرح پرونده‌های مرتبط با منطقه تحت پوشش، معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی جایگزین معاونت بهداشتی دانشگاه می‌شود.

ج ـ با تصویب کمیته استانی دعوت از افراد صاحب‌نظر، اساتید و کارشناسان مربوطه جهت شرکت در جلسات بدون حق رأی بلامانع می‌باشد.

د ـ کارفرمایان کارگاهها مکلفند با کارشناسان موضوع ماده (2) و کمیته‌های موضوع ماده (8) این آیین‌نامه همکاری و مدارک مورد نیاز را در اختیار آنان قرار دهند.

ماده 9 ـ

وظایف کمیته‌های بدوی و تجدیدنظر استانی به شرح زیر تعیین می‌شود:

الف ـ وظایف کمیته‌های بدوی استانی به شرح زیر می‌باشد:

1ـ بررسی، تطبیق و تشخیص مشاغل سخت و زیان‌آور با مواد این آیین‌نامه که توسط بیمه شده، کارفرما، وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کار و امور اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی و تشکلها به عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور معرفی شده و اعلام نتیجه به متقاضی و سازمانهای ذی‌ربط از سوی رئیس کمیته بدوی.

2ـ رسیدگی مواردی که با اتخاذ تدابیر لازم حالت سخت و زیان‌آوری شغل یا مشاغل از بین رفته و در زمره مشاغل عادی درآمده‌اند و اعلام آن به مراجع ذی‌ربط به منظور حذف امتیازاتی که به کار سخت و زیان آور تعلق گرفته است.

3ـ اجرای سیاستها و مصوبات شورای عالی حفاظت فنی.

ب ـ وظایف کمیته‌های تجدیدنظر استانی عبارت است از رسیدگی، اظهارنظر و تصمیم‌گیری در خصوص اعتراض به آراء کمیته‌های بدوی استانی موضوع ماده (8)

این آیین‌نامه که توسط بیمه شده یا کارفرما درخواست گردیده است و اعلام نتیجه به متقاضی و سازمانهای ذی ربط از سوی رئیس کمیته تجدیدنظر.

ماده 10ـ

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تغییرات حدود تماس شغلی آلاینده‌های محیط کار و عوامل بیماریزا را به شورای عالی حفاظت فنی اعلام و شورای عالی مذکور مراتب را به کمیته‌های استانی، کارهای سخت و زیان‌آور برای اجرا ابلاغ می‌نماید.

ماده 11 ـ

علاوه بر کارهای سخت و زیان‌آور مشخص شده طبق مصوبات شورای عالی حفاظت فنی و موارد تأیید شده توسط کمیته‌های استانی، موارد زیر نیز سخت و زیان‌آور شناخته می‌شوند.

1ـ مشاغلی که در ندامتگاه‌ها و زندان‌ها مستقیماً با زندانی ارتباط دارند.

2ـ مشاغلی که مستقیماً در مراکز روان درمانی با بیماران روانی مرتبط هستند.

3 ـ خبرنگاری

تبصره ـ مصادیق خبرنگاری با تأیید کمیته بدوی موضوع ماده (8) تعیین می‌شود.

ماده 12ـ

نحوه توالی و تناوب اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور به شرح زیر تعیین می‌گردد:

1ـ ایام زیر چنانچه در فواصل اشتغال به کارهای سخت و زیان‌آور واقع شود، به عنوان سابقه اشتغال در کارهای سخت و زیان آور محسوب می‌گردد.

الف ـ تعطیلات هفتگی

ب ـ تعطیلات رسمی

ج ـ ایام استفاده از مرخصی استحقاقی

د ـ ایام استفاده از مرخصی بابت ازدواج یا فوت همسر‌، پدر، مادر و فرزندان به مدت 3 روز با دریافت دستمزد در مورد مشمولان قانون کار.

هـ‌ ـ ایام استفاده از مرخصی استعلاجی یا استراحت پزشکی اعم از اینکه حقوق ایام مزبور توسط کارفرما پرداخت شود و یا اینکه بیمه شده از غرامت دستمزد ایام بیماری استفاده کرده باشد.

و ـ تمام یا قسمتی از خدمت نظام وظیفه در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل یا حضور داوطلبانه در جبهه.

ز ـ دوران اسارت یا محکومیت سیاسی که بیمه شده بر اساس آن به عنوان آزاده شناخته شده باشد حسب تقاضای وی.

2ـ ایام و موارد زیر چنانچه در فواصل اشتغال بیمه شده به کارهای سخت و زیان‌آور واقع شود، موجب زایل شدن توالی اشتغال در کارهای سخت و زیان‌آور نمی‌گردد.

الف ـ ایام خدمت وظیفه‌ سربازی (دوران ضرورت و احتیاط) مشروط بر اینکه بیمه شده حداکثر تا دو ماه پس از پایان خدمت به کار سابق خود برگشته و یا اینکه در کار دیگری که سخت و زیان‌آور شناخته شده مشغول به کار شده باشد.

ب ـ دوران توقیف بیمه شده در صورتی که منتهی به محکومیت وی نگردد و یا اینکه کارفرما بر اساس تکلیف قانونی حقوق دوران مزبور را به بیمه شده پرداخت نماید.

ج ـ ایام حالت تعلیق که به واسطه عوامل قهریه طبیعی و یا حوادث و مخاطرات اجتماعی (مانند سیل، زلزله، جنگ و آتش‌سوزی) که خارج از اراده کارفرما و بیمه‌شده بوده و در نتیجه آن کارگاه به طور موقت تعطیل می‌گردد.

دـ ایام استفاده از مقرری بیمه بیکاری مشروط بر اینکه بیمه شده قبل از برقراری بیمه بیکاری در مشاغل سخت و زیان‌آور اشتغال به کار داشته و در حین مقرری‌بگیری و یا حداکثر تا دو ماه پس از اتمام دوره مزبور در مشاغلی که سخت و زیان‌آور شناخته شده مشغول به کار شده یا طبق این آیین‌نامه بتواند بازنشسته شود.

هـ ـ ایام خدمت در جبهه که به تایید مراجع ذیصلاح رسیده باشد.

و- دوران اسارت یا محکومیت سیاسی که بیمه شده براساس آن به موجب قانون آزاده شناخته شده باشد.

زـ ایام بلاتکلیفی بیمه شده که مستند به آرای صادره از سوی مراجع حل اختلاف و یا سایر مراجع قانونی منجر به صدور رای بازگشت به کار یا پرداخت حقوق ایام مزبورشده باشد.

ح ـ ایام استفاده از غرامت دستمزد ایام بیماری که در فاصله زمانی 10/5/84 تا 4/1/59 واقع شده باشد.

ط ـ غیبت غیر موجه حداکثر به مدت ده روز در سال در مورد کارگا‌ه‌های مشمول قانون کار یا براساس مقررات انظباطی، تخلفاتی و یا استخدامی مربوط در کارگاه‌های غیر مشمول قانون کار که منجر به اخراج، ‌انفصال موقت و یا دایم نشده باشد.

ی ‌ـ مدت یک ماه استفاده از مرخصی بدون حقوق موضوع ماده 67 قانون کار.

3- ایام و موارد زیر چنانچه در فواصل اشتغال بیمه شده به کار‌های سخت و زیان‌آور واقع شود توالی اشتغال او را از بین برده و موجب تناوب اشتغال وی می‌گردد.

الف ـ استفاده از مرخصی بدون حقوق به مدت بیش از دو ماه به هر منظور و تحت هر عنوان علاه بر مرخصی مندرج در بند ی ردیف 2 این ماده.

ب ـ اخراج، ‌استعفا، ‌انفصال و بازخریدی مشروط بر اینکه حداکثر تا دو ماه در مجموع پس از تاریخ موارد مزبور در مشاغلی که سخت و زیان آور شناخته شده مشغول به کار نشده یا طبق این آیین نامه نتواند بازنشسته شود.

ج ـ اشتغال در کار‌ها و مشاغل عادی به مدت یک ماه.

د – اشتغال در حرف و مشاغل آزاد به مدت یک ماه

هـ ـ بیمه اختیاری به مدت یک ماه

وـ بیکاری بدون دریافت مقرری بیکاری بیش از دو ماه

زـ سایر موارد مشابه

ماده 13-

شرایط بازنشستگی در کار‌های سخت و زیان آور به شرح زیر می‌باشد:

1- بیمه شدگانی که حداقل 20 سال سابقه کار متوالی یا بیست و پنج سال سابقه کار متناوب و پرداخت حق بیمه در کار‌های سخت و زیان آور را داشته باشند بدون شرط سنی می‌توانند در خواست بازنشستگی از سازمان تامین اجتماعی نمایند.

2- ‌چنانچه کمیسیونهای پزشکی موضوع ماده (91) قانون تأمین اجتماعی قبل از رسیدن بیمه شده شاغل در کارهای سخت و زیان‌آور به سابقه مقرر در بند (1) فوق، فرسایش جسمی و روحی وی را ناشی از اشتغال به کارهای سخت و زیان‌آور تشخیص و تأیید نمایند.

3- این قبیل بیمه شدگان به صرف ارائه درخواست بازنشستگی مجاز به ترک کار نبوده و می‌باید احراز شرایط و استحقاق آنها جهت بازنشستگی پیش از موعد در

کارهای سخت و زیان‌آور رسماً از سوی سازمان تأمین اجتماعی به آنها ابلاغ و سپس ترک کار نمایند.

4- چنانچه بیمه شده شرایط استفاده از بازنشستگی پیش از موعد در کارهای سخت و زیان‌آور را طبق این آیین‌نامه احراز کند سازمان تأمین اجتماعی مکلف است نسبت به برقراری مستمری وی از تاریخ ترک کار اقدام نماید.

5ـ افرادی که حداقل بیست (20) سال متوالی یا بیست و پنج (25) سال متناوب سابقه پرداخت حق‌بیمه در مشاغل سخت و زیان‌آور مربوط به قبل از تاریخ تصویب قانون را داشته باشند و یا در آینده شرایط مذکور را احراز نمایند می‌توانند درخواست بازنشستگی خود را با رعایت بند (1) این ماده به سازمان تأمین اجتماعی تسلیم نمایند.

ماده 14ـ

کارفرما مکلف است پس از احراز شرایط بازنشستگی بیمه شده شاغل در کارگاه وی، طبق این آیین‌نامه معادل چهار درصد (4%) میزان مستمری برقراری بیمه شده نسبت به سنوات اشتغال او در مشاغل سخت و زیان‌آور را که توسط سازمان تأمین اجتماعی محاسبه و مطالبه می‌گردد به طور یکجا به سازمان یاد شده پرداخت نماید.

ماده 15ـ

آثار محدودیتها و مزایای مندرج در قانون برای مواردی که بازنشستگی به موجب این آیین‌نامه ایجاد می‌شود منحصر به همان شغل در همان کارگاه خاص بوده و قابل تسری و تعمیم در دیگر شغلهای مشابه در سایر کارگاهها نمی‌گردد.

ماده 16ـ

اجرای این آیین‌نامه در مورد آن دسته از مشمولین قانون تأمین‌اجتماعی که در مشاغل سخت و زیان‌آور وزارت دفاع و پشتیبانی و نیروهای مسلح و شرکتها و سازمانهای تابعه آن به صورت خرید خدمت مشغول خدمت می‌باشند با رعایت مقررات و ضوابط نیروهای مسلح و با هماهنگی سازمان تأمین اجتماعی خواهد بود.

‌ماده 1‌ـدفاتر اسناد رسمی مکلفند قبل از تنظیم سند رسمی انتقال عین اراضی و املاک اعم از قطعی، شرطی، هبه، معاوضه، صلح، وقف و وصیت، مطابقت مشخصات ملک و مالک (مندرج در سند مالکیت) با دفتر املاک و بازداشت نبودن ملک را از اداره ثبت اسناد و املاک محل وقوع آن استعلام و پس از اخذ پاسخ، با رعایت سایر مواد این آیین‌نامه مبادرت به تنظیم اسناد مذکور نمایند و شماره و تاریخ پاسخ استعلام را در سند تنظیمی قید کنند.

پاسخ استعلام ثبت باید حاوی نام و مشخصات آخرین مالک، شماره پلاک ثبتی، ثبت، صفحه و دفتر املاک، شماره چاپی سند مالکیت و مراتب بازداشت یا عدم بازداشت ملک مورد استعلام باشد. چنانچه ملک در دفتر املاک ثبت نشده باشد، اداره ثبت محل مکلف است وضعیت ثبتی را اعلام نماید.

تبصره1ـ استعلام یادشده، مطابق برگه مخصوصی است که حاوی اطلاعات موصوف بوده و توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به صورت اوراق بهادار تهیه و به‌ دفاتر اسناد رسمی تحویل می‌شود.

تبصره2ـ اعتبار پاسخ استعلام، در مواردی که دفتر اسناد رسمی و اداره ثبت در یک شهر قرار دارند، یک ماه و در غیر این صورت 45 روز از تاریخ صدور خواهد بود.

تبصره3ـ دفاتر اسناد رسمی نمی‌توانند پاسخ استعلام ثبتی را که به عنوان دفترخانه دیگری صادر گردیده است، مستند ثبت معامله قرار دهند و رأساً باید استعلام نمایند.

ماده 2-

چنانچه پس از ارسال پاسخ استعلام به دفتر اسناد رسمی در مدت اعتبار پاسخ مذکور، دستور مرجع ذی‌صلاح قضایی یا ثبتی مبنی بر بازداشت ملک یا نظریه قطعی وزارت مسکن و شهرسازی یا وزارت جهاد کشاورزی حسب مورد مبنی بر موات بودن و یا شمول ماده (56) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، به اداره ثبت محل وقوع ملک واصل گردد، اداره مذکور مکلف است فوراً مراتب را رأساً یا از طریق اداره ثبت محل استقرار دفترخانه به دفتر یادشده کتباً ابلاغ نماید.

ماده 3 –

دفاتر اسناد رسمی درخصوص گواهی پایان ساختمان و عدم خلاف، ملزم به رعایت تبصره (8) اصلاحی ماده (100) قانون شهرداری ـ مصوب 27/6/1358 شورای‌ انقلاب ـ قبل از تنظیم سند انتقال املاک موضوع تبصره مذکور می‌باشند.

ماده‌ 4-

دفاتر اسناد رسمی موظفند هنگام تنظیم سند رسمی انتقال اراضی و املاک واقع در خارج از محدوده و حریم شهر، اعلام نظر اداره جهاد کشاورزی شهرستان مربوط مبنی بر عدم شمول مقررات قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آن و یا عدم شمول ماده (56) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع را اخذ و شماره و تاریخ آن را در سند تنظیمی قید نمایند. ادارات جهاد کشاورزی مکلفند با رعایت مفاد تبصره ماده (1) قانون تسهیل تنظیم اسناد در دفاتر اسناد رسمی و ماده (7) این آئین‌نامه، نسبت به ارجاع موضوع به سازمان‌های ذی‌ربط (حسب مورد سازمان امور اراضی یا سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور) و یا ادارات وابسته اقدام و اعلام نظر نمایند.

تبصره1ـ دفاتر اسناد رسمی موظفند به منظور تعیین موقعیت پلاک ثبتی مورد انتقال از جهت داخل یا داخل از محدوده و حریم شهر قرارداشتن آن، از سازمان مسکن و شهرسازی استعلام نمایند.

تبصره2ـ در صورت وجوه سابقه مبنی بر اعلام نظر نسبت به موات نبودن ملک از مرجع ذی‌ربط یا در صورتی که برای مورد معامله سند مالکیت به صورت اراضی کشاورزی، باغ مشجر و یا دارای اعیانی صادر شده و یا مستندات و پاسخ استعلام قبلی مؤید آن باشد، نیاز به اخذ نظر مجدد در این خصوص نخواهد بود.

ماده 5-

وزارت جهادکشاورزی تا پایان مهلت قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و به شرح بند (ج) ماده (68) قانون مذکور، باید کلیه اراضی موات واقع در خارج از محدوده و حریم شهر و همچنین اراضی مشمول ماده (56) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع را به اداره ثبت اسناد و املاک محل وقوع ملک منعکس نموده و در مورد آنها تقاضای صدور سند مالکیت نماید.

ماده 6-

دفاتر اسناد رسمی مکلفند، هنگام تنظیم سند نقل و انتقال عین اراضی و املاک، مفاصا حساب مالیاتی و حسب مورد بدهی موضوع ماده (37) قانون تأمین اجتماعی ـ مصوب 1354ـ را از انتقال دهنده مطالبه و شماره آن را در سند تنظیمی قید نمایند، مگر اینکه انتقال‌گیرنده ضمن سند تنظیمی متعهد به پرداخت بدهی احتمالی انتقال‌دهنده گردد که در این صورت متعاملین نسبت به پرداخت آن مسئولیت تضامنی خواهند داشت. در صورت اخیر، دفاتر اسناد رسمی موظفند تصویر سند تنظیمی را جهت وصول مطالبات موصوف تا پایان ماه بعد به ادارات امور مالیاتی و تأمین اجتماعی محل مربوط ارسال نمایند.

تبصره ـ ادارات مذکور موظفند طبق مقررات، پس از تاریخ وصول تصویر اسناد مذکور در صورتی که مورد معامله دارای بدهی باشد، مراتب را ضمن صدور برگ تشخیص و تعیین میزان قطعی بدهی تا تاریخ ثبت سند رسمی به نشانی مندرج در سند تنظیمی به هر یک از متعاملین ابلاغ نمایند.

ماده 7-

ادارات و سازمان‌های مذکور در بندهای ذیل ماده (1) قانون تسهیل تنظیم اسناد در دفاتر اسناد رسمی مکلفند هنگام تقاضای ذی‌نفع و یا ارایه استعلام دفتر اسناد رسمی، گواهی وصول تقاضا یا استعلام، حاوی پلاک ثبتی ملک مورد استعلام را به ‌مراجعه‌کننده تسلیم و یا برای دفتر اسناد رسمی ذی‌ربط ارسال و حداکثر ظرف 20 روز از تاریخ صدور گواهی وصول تقاضا و یا استعلام، پاسخ آن را اعلام نمایند. نظر مخالف مراجع مذکور باید روشن و با ذکر علت و مستند به دلایل قانونی و اعلام نظر موافق نیز باید صریح و بدون قید و شرط باشد. در غیر این صورت یا در صورت عدم ارایه پاسخ در مهلت مقرر، ثبت سند با تصریح موضوع در سند تنظیمی بلامانع خواهد بود.

تبصره ـ در صورتی که مراجعه‌کننده مدعی عدم صدور پاسخ لازم ادارات مربوط در ظرف مدت مقرر باشد، دفتر اسناد رسمی موضوع را از اداره ذی‌ربط استعلام خواهد نمود.

ماده 8-

دفاتر اسناد رسمی هنگام تنظیم سند، موظفند در صورت عدم وصول پاسخ استعلامات و یا ارایه پاسخ مشروط و مبهم یا مقید، منتقل‌الیه را از آثار و تبعات سند تنظیمی مطلع و مسئولیت تضامنی متعاملین در پاسخگویی کلیه تعهدات قانونی و بدهی‌های مربوط به مورد معامله که تا زمان تنظیم سند طبق قوانین محقق و مسلم بوده را صریحاً در سند قید و ثبت نمایند.

ماده 9 ـ

هرگونه انتقال بلاعوض اراضی و اعیان به نفع دولت و شهرداری‌ها و نیز تنظیم اسنادی که موجب تغییر مالکیت عین نمی‌گردد از قبیل اجاره، رهن و تقسیم‌نامه (غیر از حبس)، از پرداخت عوارض و اخذ هرگونه گواهی و اعلام نظر به استثنای پاسخ استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک محل وقوع ملک معاف می‌باشد، لکن دفاتر اسناد رسمی مکلفند نشانی محل وقوع ملک را طبق اظهار متعاملین در سند تنظیمی قید نموده و حداکثر تا پایان ماه بعد تصویر سند تنظیمی را حسب مورد به اداره امور مالیاتی یا اداره تأمین اجتماعی شهر مربوط ارسال نمایند.

ماده 10ـ

اداره امور مالیاتی محل مکلف است در اجرای تبصره (1) ماده (123) اصلاحی قانون ثبت موضوع ماده (10) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ مصوب 1384ـ ارزش معاملاتی ملک مورد معامله را به دفتر اسناد رسمی استعلام کننده اعلام نماید.

ماده 11 ـ

چنانچه به درخواست متعاملین سند نقل و انتقال تلفن ثابت و همراه در دفاتر اسناد رسمی تنظیم و ثبت گردد، شرکت مخابرات ایران موظف است پس از ارایه سند مذکور نسبت به تغییر نام مالک مبادرت نماید.

ماده 12ـ

دفاتر اسناد رسمی مکلفند قبل از تنظیم سند نقل و انتقال ماشین‌های چاپ، لیتوگرافی و صحافی موافقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را اخذ و پس از انجام معامله، خلاصه نقل و انتقال را در شناسنامه مالکیت مربوط درج و تصویر سند تنظیمی را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال نمایند. شناسنامه مذکور طبق نمونه‌ای است که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آئین‌نامه، تهیه و در اختیار مالکان ماشین‌های یادشده قرار می‌گیرد.

تبصره ـ تا زمانی که شناسنامه مالکیت موضوع این ماده تهیه و در اختیار مالک قرار داده نشده است، تنظیم سند با ارایه موافقت‌نامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بلامانع خواهد بود.

این تصویب‌نامه در تاریخ 26/12/1386 به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.