هیأت وزیران در جلسه مورخ 1371.1.30 بنا به پیشنهاد مشترک شماره 58233 مورخ 1370.4.19 وزارت کار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی و به‌استناد ماده (155) قانون کار مصوب 1369.8.29 آیین‌نامه سوادآموزی کارگران مشمول قانون کار را به شرح زیر تصویب نمودند:
“‌آیین‌نامه سوادآموزی کارگران مشمول قانون کار” ‌
ماده 1 – در اجرای ماده (155) قانون کار که در این آیین‌نامه به اختصار قانون نامیده می‌شود کلیه کارفرمایان اعم از بخش خصوصی و دولتی موظفند حسب‌اعلام وزارت کار و امور اجتماعی و مطابق ضوابط تعیین شده در این آیین‌نامه نسبت به سوادآموزی کارگران خود اقدام نمایند. ‌
ماده 2 – به منظور حسن اجرای این آیین‌نامه و دستورالعملها و بخشنامه‌های صادر شده از سوی وزارت کار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی و رفع موانع‌و ایجاد هماهنگی‌های لازم در امر سوادآموزی کارگران، وزارت کار و امور اجتماعی موظف است ستاد سوادآموزی کارگران را در مرکز و کمیته‌های سوادآموزی‌را در مراکز استانها و شهرهای صنعتی با عضویت نمایندگان تام‌الاختیار وزارتخانه‌های صنایع، صنایع سنگین، کشاورزی، جهاد سازندگی، بازرگانی، معادن و‌فلزات، نهضت سوادآموزی، کانون انجمنهای اسلامی کارگران و کانون انجمنهای صنعتی* کارفرمایان تشکیل دهد. پاورقی: به موجب نامه شماره 20129 مورخ 71.6.9 دبیر هیأت دولت عبارت “‌انجمنهای صنفی” به اشتباه “‌ انجمنهای صنعتی” تحریر شده است. ‌
تبصره – ریاست این ستاد به عهده معاون مربوط وزیر کار و امور اجتماعی بوده و دبیر آن نماینده تام‌الاختیار سرپرست نهضت سوادآموزی می‌باشد. ریاست‌کمیته‌های استان، با مدیر کل کار و امور اجتماعی هر استان و دبیر کمیته‌ها سرپرست نهضت سوادآموزی همان استان می‌باشد. ‌
ماده 3 – چنانچه بنا به اعلام کارفرما اجرای این آیین‌نامه متناسب با نحوه و زمان فعالیت کارگاه نباشد یا موجب اختلال اساسی در روند کار کارگاه مربوط گردد،‌ستاد یا کمیته سوادآموزی کارگران حسب مورد با دعوت از نماینده کارفرما موضوع را بررسی و با رأی اکثریت نسبت به نحوه اجرای آیین‌نامه اتخاذ تمیم خواهد‌نمود. ‌
ماده 4 – کارفرمایانی که بنا به تشخیص کمیته سوادآموزی استان در امر سوادآموزی کارگران خود چه از جهت کمی و چه از جهت کیفی همکاری بهتری داشته‌باشند، در چارچوب دستورالعمل ستاد سوادآموزی مورد تقدیر و تشویق قرار خواهند گرفت. ‌
ماده 5 – کارفرمایانی که به نحوی در اجرای این آیین‌نامه یا ایجاد تسهیلات لازم به منظور تشکیل کلاسهای سوادآموزی قصور ورزیدن طبق ماده (173) قانون‌مجازات خواهند شد ‌
ماده 6 – مدت آموزش سوادآموزی به طور عادی حداقل ده (10) ساعت در هفته تعیین می‌گردد و در مورد جمع ساعات تدریس هر دوره با احتساب مدت‌تجدیدی و تقویت، طبق آیین‌نامه آموزشی نهضت سوادآموزی عمل خواهد شد. ‌
ماده 7 – کارفرمایان مکلفند ترتیبی اتخاذ نمایند که سوادآموزان بتوانند طی ساعات عادی کار یا اوقات اضافه کار به طور مرتب در کلاسهای سوادآموزی شرکت‌نمایند اوقات شرکت سوادآموزی در کلاس طی ساعات عادی کار یا خارج از آن حسب مورد جزء ساعات کار یا اضافه کار وی محسوب می‌شود. ‌
ماده 8 – غیبت غیر موجه سوادآموز از کلاسهای سوادآموزی بنا به گزارش آموزشیار و تشخیص کارفرما تعیین می‌گردد. در صورت بروز اختلاف، نظر مسئول‌نهضت سوادآموزی محل ملاک عمل خواهد بود. ‌
ماده 9 – هر سوادآموز حداکثر دو مرتبه می‌تواند در هر دوره سوادآموزی اعم از مقدماتی یا تکمیلی شرکت نماید. در صورت عدم موفقیت، نهضت سوادآموزی‌محل برای آخرین بار فرصت دیگری را برای سوادآموزی تعیین می‌کند تا با استفاده از اوقات شخصی نسبت به اخذ و ارائه گواهی قبولی اقدام نماید. در صورتی‌که سوادآموز مذکور مجدداً قصور نماید نهضت سوادآموزی مراتب را جهت تصمیم‌گیری به کمیته سوادآموزی استان اعلام می‌نماید. ‌
تبصره – در مورد کسانی که به دلایل پزشکی از قبیل موارد ناتوانی ذهنی، نقص عوض و غیره، تقاضای معافیت از سوادآموزی را دارند، موضوع در کمسیونی‌مرکب از نمایندگان نهضت سوادآموزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کارفرما بررسی و تصمیم مقتضی اتخاذ می‌شود. ‌
ماده 10 – آموزشیاران مورد نیاز هر کارگاه که حداقل دارای مدرک دیپلم بوده، قادر به تدریس و دارای تعهد اخلاقی باشند از سوی کارگاه تأمین و جهت طی دوره‌روش تدریس به نهضت سوادآموزی معرفی می‌شوند. ‌
تبصره 1 – معرفی افراد دارای مدرک تحصیلی کمتر از دیپلم نیز در صورتی که به تشخیص نهضت سوادآموزی قادر به تدریس باشند مجاز می‌باشد. ‌
تبصره 2 – در صورتی که با تشخیص نهضت، تأمین آموزشیار از طرف کارگاه مقدور نباشد، نهضت نسبت به تأمین آموزشیار اقدام خواهد نمود. در موارد اختلاف‌تصمیم کمیته موضوع ماده (2) این آیین‌نامه لازم‌الاجرا خواهد بود. ‌
ماده 11 – حق‌الزحمه آموزشیارانی که از سوی نهضت در کارگاه‌ها به تدریس اشتغال ورزند طبق آیین‌نامه‌های نهضت، از سوی کارگاه مربوط پرداخت خواهد‌شد. ‌
ماده 12 – آموزشیاران منتخب کارگاه‌ها که با نظر مسئول کارگاه خارج از ساعات عادی کار تدریس نموده، یا در کلاسهای روش تدریس شرکت کنند، دو برابر‌ساعات مذکور مزد دریافت خواهند کرد. ‌
ماده 13 – حداکثر فاصله بین هر یک از دوره‌های آموزشی نهضت سی (30) روز است که در موارد خاص با تشخیص کمیته موضوع ماده (2) عمل خواهد شد.
‌ماده 14 – تعداد سوادآموزان هر کلاس حداکثر سی و پنج (35) نفر و حداقل پنج (5) نفر می‌باشد. کارگاه‌هایی که کمتر از پنج (5) نفر سوادآموز دارند، موظفند بر‌اساس هماهنگی نهضت با کارگاه‌های همجوار به صورت مشترک کلاس تشکیل دهند. در غیر این صورت با رعایت مفاد این آیین‌نامه سوادآموزان به سایر‌کلاسهای نهضت سوادآموزی معرفی می‌شوند. ‌
تبصره – میزان حق‌الزحمه آموزشیاران در مواردی که کلاس به صورت مشترک تشکیل می‌شود بر اساس اعلام نهضت سوادآموزی و به نسبت سوادآموزان هر‌کارگاه، توسط کارگاه‌های مربوط پرداخت می‌شود. ‌
ماده 15 – کارفرمایان موظفند کارگران بی‌سوادی را که در کارگاه اشتغال دارند، حداکثر ظرف مدت یک سال با رعایت مفاد این آیین‌نامه با سواد نمایند. ‌
تبصره: در صورتی که کارفرما اعلام کنند که زمان تعیین شده در تولید واحد مربوط تأثر منفی خواهد داشت موضوع توسط کمیته مزبور به کارفرما ابلاغ خواهد‌شد. ‌
ماده 16 – تأمین وسایل آموزشی و تهیه محلی مناسب جهت تشکیل کلاس به عهده کارفرمای مربوط و تأمین کتاب و لوحه و جزوات مربوط به عهده نهضت‌سوادآموزی می‌باشد. ‌
ماده 17 – کارفرمایان موظفند امکانات لازم را جهت بازدید راهنمایان تعلیماتی نهضت از کلاسهای سوادآموزی یا کارگاه فراهم نمایند. ‌
ماده 18 – برنامه‌ریزی راجع به چگونگی سوادآموزی کارفرمایان بی‌سواد به عهده ستاد سوادی کارگران می‌باشد. ‌
ماده 19 – شرکت کارگران بی‌سواد در کلاسهای سوادآموزی الزامی است. ‌
ماده 20 – کارگران بی‌سواد ایرانی شاغل در خارج از کشور موظفند در کلاسهای نهضت سوادآموزی شرکت کنند و در صورت ارائه گواهینامه قبولی نهضت یا‌گواهی اشتغال به تحصیل در کلاسهای سوادآموزی از حمایت وابستگان کار و دیگر ارگانهای مربوط جمهوری اسلامی ایران بهره‌مند خواهند شد محل تشکیل‌کلاسهای موضوع این ماده با هماهنگی وابسته کار در کشور محل اقامت کارگر خواهد بود. ‌
تبصره – حق‌الزحمه آموزشیارانی که در اجرای این ماده تدریس می‌نمایند از محل اعتبارات نهضت سوادآموزی و مطابق آیین‌نامه مالی نهضت پرداخت می‌شود. ‌
ماده 21 – پاداشهای مقرر در این آیین‌نامه مانع از پرداخت پاداشهای خدمتی نخواهد بود. ‌
حسن حبیبی – معاون اول رییس جمهور ‌

وزارت کار و امور اجتماعی ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ وزارت نیرو ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ـ سازمان مدیریت و برنامهریزی
کشور
ھیئت وزیران در جلسه مورخ 1385/3/24 بنا به پیشنھاد شماره 87586 مورخ 1384/10/7 وزارت کار و امور اجتماعی و به استناد ماده (55) و
جزء (3) بند (ب) ماده (136) قانون برنامه چھارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرھنگی جمھوری اسلامی ایران و ھمچنین ماده (17) قانون
الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ مصوب 1384 ـ آییننامه اعطای مشوقھا و تسھیلات برای ایجاد و توسعه
آموزشگاھھای آزاد فنی و حرفهای را به شرح زیر تصویب نمود:
آییننامه اعطای مشوقھا و تسھیلات برای ایجاد و توسعه آموزشگاھھای آزاد فنی و حرفهای
ماده 1ـ در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
الف ـ سازمان: سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور.
ب ـ آموزشگاھھا: آموزشگاھھای آزاد فنی و حرفهای.
پ ـ متقاضیان: متقاضیان تأسیس آموزشگاھھای آزاد فنی و حرفهای (اشخاص حقیقی و حقوقی).
ماده 2ـ سازمان مجاز است رشتهھای سرمایهبر و با فناوری نوین نظیر فھرست پیوست را که تأییدشده به مھر دفتر ھیئت دولت میباشد،
تعیین نموده و برای سرمایهگذاری بخش غیردولتی اعلام نماید.
ماده 3ـ سازمان مکلف است با رعایت مقررات، ضوابط مربوط به بھرهبرداری آموزشگاھھا توسط متقاضیان را تدوین و اعلام نماید.
ماده 4ـ سازمان موظف است طرحھا و برنامهھای متقاضیان را از جنبهھای مختلف از جمله توجیھات مکانیابی، نیازھای بازار کار به
رشتهھای آموزشی، استانداردھای فضا و تجھیزات و فناوری آموزشی و ھزینهھای اجرایی مورد ارزیابی قرارداده و در صورت انطباق با ضوابط
موضوع ماده (3) این آییننامه، موافقت اصولی صادر نماید.
ماده 5 ـ سازمان مجاز است علاوه بر منابع پیشبینی شده در ماده (47) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ
مصوب 1384ـ ، با رعایت مقررات مربوط از طریق فروش تعدادی از مراکز تحت پوشش خود و واریز آن به خزانه، نسبت به تأمین منابع مالی
مورد نیاز برای حمایت از متقاضیان و پیشبینی در بودجه سنواتی خود اقدام نماید.
ماده 6 ـ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور موظف است تا پایان برنامه چھارم توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرھنگی در چھارچوب
سیاستھای مالی دولت ھر سال با پیشنھاد وزارت کار و امور اجتماعی، اعتبارات مورد نیاز برای اعطای مشوقھا به بخش غیردولتی متقاضی
تأسیس آموزشگاھھا را در اعتبارات سازمان منظور نماید.
ماده 7 ـ تأمین بیست درصد (20%) از سرمایه مورد نیاز تأسیس آموزشگاھھا اعم از نقدی و غیرنقدی به عنوان آورده اولیه به عھده
متقاضیان میباشد.
ماده 8 ـ وزارتخانهھای امور اقتصادی و دارایی و نیرو مکلفند مطابق ماده (37) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی
دولت ـ مصوب 1384ـ تعرفهھای آب، برق و گاز مصرفی آموزشگاھھا را بر مبنای تعرفه آموزشی محاسبه نمایند.
ماده 9 ـ سازمان موظف است تا مدت (5) سال پس از بھرهبرداری از آموزشگاھھای آزاد و با درخواست متقاضی از سھمیه آموزشی خود
کسر و نسبت به سفارش کارآموز با دریافت ھزینه در قالب تعرفهھای مربوط اقدام نماید.
ماده 10ـ دستگاھھای مندرج در ماده (17) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ مصوب 1384ـ که متقاضی
برگزاری دورهھای آموزش اختصاصی ھستند میتوانند ضمن عقد قرارداد با سازمان ھزینه لازم را پرداخت و یا با موافقت سازمان از طریق
سایر مؤسسات آموزشی غیردولتی مجاز عمل نمایند. سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور با ایجاد ردیف درآمد و ھزینهای در بودجه سالانه
آن سازمان اقدام لازم را به عمل میآورد.
ماده 11ـ سازمان مکلف است درصورت تأمین بیست درصد (20%) سرمایه مورد نیاز تأسیس آموزشگاه توسط متقاضیان، نسبت به تأمین
بیست درصد (20% ) سرمایه تأسیس آموزشگاه (در مورد ایثارگران بیست و پنج درصد(25%) به بالا) اقدام نماید.
تبصره 1ـ در سال 1385 رعایت بند (و) تبصره (20) قانون بودجه سال 1385 کل کشور الزامی است.
تبصره 2ـ شصت درصد (60%) مابقی منابع مالی تأسیس آموزشگاھھا از محل وجوه اداره شده برای یارانه تسھیلات تأمین خواھد شد.
ماده 12ـ صدور پروانه بھرهبرداری برای آموزشگاھھا موکول به تأیید سازمان و در چارچوب ضوابط موضوع ماده (2) این آییننامه میباشد.
ماده 13ـ در صورت عدم تکمیل ظرفیت آموزشگاھھا، سازمان مکلف است از محل سھمیهھای آموزشی ھنرجویان خود کسر و به
آموزشگاھھا اضافه نماید.
ماده 14ـ در صورت وجود متقاضی برای تأسیس آموزشگاھھا بیش از نیاز اعلام شده توسط سازمان، یا در شرایط مساوی، ایثارگران از اولویت
برخوردار خواھند بود.
فھرست حرفهھای نمونه آموزشگاھھای آزاد فنی و حرفهای سرمایهبر با فناوری نوین
1ـ مکانیک خودرو برای اتومبلیھای با فناوریھای نوین.
2ـ مکاترونیک.
3ـ پلی مکانیک.
4ـ ابزار دقیق ـ کالیبراسیون.
5ـ ارتباطات.
6ـ مکانیک خودرو و وسایل راهسازی.
7ـ مکانیک تجھیزات راهآھن.
8ـ جوشکاری برای انواع فرایندھا و مواد.
9ـ ماشینھای ابزار کنترل عددی CNC.
10ـ تکنولوژی برودتی.
11ـ آزمایشگاه و کارگاه کنترل کیفی مواد و جوش.
12ـ مرکز تخصصی آموزش حرفهھای صنعت ساختمان.
13ـ نصاب مکانیکی.
14ـ برق صنعتی و تأسیسات الکتریکی.
15ـ صنایع چوب.
16ـ ماشینآلات کشاورزی.
17ـ صنایع دریایی.
18ـ صنایع ھتلداری و گردشگری.
19ـ صنعت چاپ.
20ـ صنایع نساجی.
معاون اول رئیس جمھور ـ پرویز داودی

هیأت وزیران در جلسه مورخ 1371.10.27 بنا به پیشنهاد شماره 68295 مورخ 1371.10.22 وزارت کار و امور اجتماعی و به استناد تبصره (2) ماده (110)‌قانون کار جمهوری اسلامی ایران، آیین‌نامه ایجاد مراکز کارآموزی جوار کارگاه و بین کارگاهی را به شرح زیر تصویب نمودند:
“‌آیین‌نامه ایجاد مرکز کارآموزی جوار کارگاه و بین کارگاهی” ‌
ماده 1 – در اجرای ماده (110) قانون کار جمهوری اسلامی ایران و به منظور گسترش آموزشهای فنی و حرفه‌ای و تأمین نیروی انسانی ماهر مورد نیاز، کلیه کار‌فرمایان واحدهای صنعتی، تولید و خدماتی مکلفند در ایجاد مراکز آموزش جوار کارگاه و بین کارگاهی با سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای وزارت کار و امور‌اجتماعی همکاری لازم را به عمل آورند. ‌
تبصره – در این آیین‌نامه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای وزارت کار و امور اجتماعی “‌سازمان” و مرکز جوار کارگاه یا بین کارگاهی “‌مرکز” نامیده می‌شوند. ‌
ماده 2 –
الف – مرکز جوار کارگاه مرکزی است که از لحاظ تجهیزات آموزشی مستقل از جریان تولید بوده و یک واحد به تنهایی یا چند واحد به اشتراک می‌توانند‌آن را تأسیس و اداره نمایند.
ب – مرکزی بین کارگاهی مرکزی است که در آن امر آموزش با استفاده از امکانات خط تولید انجام می‌شود. ‌
ماده 3 – به منظور برنامه‌ریزی و اجرای دوره‌های آموزشی مورد نیاز، کارفرمایان واحدهای صنعتی، تولیدی و خدماتی که بیش از 36 نفر کارگر دارند، باید فردی‌مطلع به امر آموزشهای فنی و حرفه‌ای را به عنوان مسئول آموزش انتخاب و مصوب نمایند. ‌
تبصره – وظایف مسئول آموزش به شرح زیر است: ‌
الف – ارتباط مستمر با سازمان به منظور هماهنگی در اجرای دوره‌های آموزشی و رعایت استانداردهای مصوب سازمان و تبادل آخرین اطلاعات فنی تخصصی‌و تکنولوژیکی.
ب – بررسی مستمر نیازهای آموزشی واحد مربوط و اقدام جهت برنامه‌ریزی و اجرای دوره‌های آموزشی برای کارگران فاقد مهارت.
ج – برنامه‌ریزی و اجرای دوره‌های آموزشی جدید جهت ارتقای مهارت کارگران شاغل متناسب با رشد صنعت و تکنولوژی. ‌
د – همکاری با سازمان در تهیه و تدوین استانداردهای آموزشی مورد نیاز صنعت مربوط.
ه – همکاری در اجرای طرح کار و دانش نظام جدید متوسطه. ‌
ماده 4 – به منظور تشویق واحدهای مختلف صنعتی، تولیدی و خدماتی به مشارکت بیشتر در فعالیتهای آموزشی و تربیت نیروی انسانی کمیته‌ای به نام”‌آموزش در صنایع”، با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:
1 – نماینده وزیر کار امور اجتماعی
2 – رییس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور یا نماینده تام‌الاختیار سازمان.
3 – نماینده وزارتخانه صنعتی ذیربط.
4 – یک نفر نماینده کارفرما (‌شرکت، کارخانه، یا واحد تولیدی و خدماتی ذیربط) با معرفی وزارتخانه مربوط حسب مورد. ‌
تبصره 1 – جلسات کمیته با حضور کلیه اعضا رسمیت یافته و تصمیمات آن با اکثریت آراء معتبر است. ‌
تبصره 2 – جلسات کمیته به دعوت سازمان – حسب مورد – تشکیل و دستگاه‌های ذیربط موظفند نماینده خود را کتباً معرفی نمایند. ‌
تبصره 3 – نحوه تشکیل جلسات کمیته طبق آیین‌نامه داخلی است که به تصویب اعضای کمیته می‌رسد. ‌
ماده 5 – وظایف و اختیارات کمیته آموزش در صنایع به شرح زیر است:
1 – نظارت بر حسن اجرای برنامه‌های کارآموزی مراکز جوار کارگاه و بین کارگاهی.
2 – بررسی و اظهار نظر در خصوص درخواستهای صاحبان صنایع و کارفرمایان جهت تأسیس مراکز جوار.
3 – بررسی و مطالعه هزینه‌های کارآموزی در مراکز جوار جهت اعمال معافیتهای موضوع قانون کارآموزی.
4 – بررسی و اظهار نظر درباره میزان مشارکت کارفرما و سازمان جهت تسهیل و تسریع در احداث و راه‌اندازی مرکز جوار و اعمال معافیتهای موضوع قانون‌کارآموزی.
5 – تصویب ضوابط مربوط به آموزشهای ضمن کار. ‌
ماده 6 – کلیه واحدهای صنعتی، تولیدی و خدماتی می‌توانند با درخواست کارفرما و تأیید کمیته آموزش در صنایع و مجوز کتبی سازمان نسبت به ایجاد مرکز‌اقدام نمایند. رعایت مفاد ماده 3 این آیین‌نامه الزامی است. ‌
تبصره – سازمان در مراحل مختلف احداث و تجهیز مرکز بر حسب نیاز با اعزام کارشناسان مربوط در ارائه اطلاعات فنی و انجام مشاوره با کارفرما همکاری‌می‌نماید. ‌کارفرما، پس از پایان عملیات احداث و تجهیز، با هماهنگی سازمان شروع دوره‌های آموزش و افتتاح مرکز را اعلام می‌کند. ‌
ماده 7 – سازمان، استانداردهای مهارت و آموزشی و جزوه‌های مورد نیاز مرکز را تهیه و در مورد تعلیم و تأمین مربیان با کارفرما همکاری می‌نماید. ‌
تبصره – مسئول و مربیان مرکز موظف به شرکت در دوره‌های آموزشی که از طرف سازمان، برنامه‌ریزی و در مقاطع مختلف اعلام می‌شود، و اخذ گواهینامه‌مربوط هستند. ‌
ماده 8 – برنامه‌های کارآموزی باید به منظور آموزش کارگران غیر ماهر، یا بازآموزی و ارتقای مهارت کارگران ماهر و استادکاران و سرپرستان اجرا گردد. ‌
ماده 9 – سازمان و کارفرمایان واحدهای صنعتی، تولیدی و خدماتی می‌توانند بر اساس توافق‌نامه‌ای از امکانات و فضاهای آموزشی یکدیگر استفاده نمایند. ‌
ماده 10 – سازمان مکلف است ضمن نظارت و کنترل مستمر بر دوره‌های کارآموزی مراکز و همکاری جهت برگزاری آزمون و تعیین صلاحیت فنی، به‌قبول‌شدگان گواهینامه مهارت اعطا نماید. ‌
تبصره – کارفرما مکلف است به هنگام تعیین امتیازات مربوط به طبقه‌بندی مشاغل، گواهینامه‌های مهارت را در نظر بگیرد. وزارت کار و امور اجتماعی در زمینه‌منظور داشتن این امتیازات اقدامات قانونی لازم را به عمل می‌آورد. ‌
ماده 11 – انحلال مرکز و یا هر گونه تغییر ساختار در سیستم کارآموزی منوط به تأیید کمیته آموزش در صنایع است. ‌
ماده 12 – کلیه وزارتخانه‌ها، سازمانها، شرکتهای دولتی و وابسته به دولت، شهرداریها، نهادها و بنیادها و سایر دستگاه‌هایی که شمول مقررات بر آنها مستلزم ذکر‌نام است، موظفند حسب درخواست سازمان در اجرای این آیین‌نامه همکاری نمایند. ‌
حسن حبیبی – معاون اول رییس جمهور ‌

‌هیأت وزیران در جلسه مورخ 1370.7.17 بنا به پیشنهاد وزارت کار و امور اجتماعی و به استناد تبصره ماده (111) قانون کار جمهوری اسلامی ایران مصوب1369.8.29 مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب نمود: ‌آیین‌نامه نحوه تشکیل و اداره آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای (‌موضوع تصویب‌نامه‌های شماره 34632 مورخ 1365.7.7.16 و شماره .122768ت372ه‌مورخ 1369.10.2) در موارد زیر اصلاح و به عنوان آیین‌نامه موضوع تبصره ماده (111) قانون کار جمهوری اسلامی ایران تنفیذ می‌گردد.
1 – ماده (1) آیین‌نامه به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
“‌ماده 1 – مؤسسات کارآموزی آزاد و آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای آزاد، موضوع ماده (13) قانون کارآموزی مصوب 1349 و ماده (111) قانون کار جمهوری‌اسلامی ایران مصوب 1369.8.29 مجمع تشخیص مصلحت نظام مؤسساتی هستند که در آنها یک یا چند حرفه بر اساس برنامه‌های مصوب مطابق با‌استانداردهای سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، آموزش داده می‌شود.”
2 – در کلیه مواد مندرج در فصل اول آیین‌نامه کلمات “‌حرفه آموز”، “‌حرفه‌آموزان” و “‌حرفه‌آموزی” به کلمات “‌ کارآموز”، “‌کارآموزان” و “‌کارآموزی” تغییر می‌یابد.
3 – متن زیر به عنوان تبصره (2) به ماده (10) آیین‌نامه اضافه می‌گردد.
“‌تبصره 2 – مدیران و مربیان معرفی شده از سوی نهادها، ارگانها و دستگاه‌های دولتی در صورت موافقت سازمان از مفاد بندهای (3 و 4) ماده (10) و مواد (11)‌و (23) این آیین‌نامه معارف می‌باشند.”
4 – ماده (13) آیین‌نامه و اصلاحی آن به شرح زیر اصلاح می‌گردد.
“‌ماده 13 – سازمان مکلف است به صاحبان امتیاز که ظرف مدت مقرر شده توسط سازمان، محل و تجهیزات مورد تأیید و منطبق با ضوابط و استانداردهای‌سازمان را معرفی می‌نمایند، پروانه تأسیس برای رشته‌های هم خانواده اعطاء نماید.”
5 – در تبصره (1) ماده (13) عبارت “‌ظرف یکسال” به عبارت “‌ظرف مدت مقرر شده توسط سازمان” تغییر می‌یابد.
6 – متن زیر به عنوان تبصره (3) به ماده (13) آیین‌نامه اضافه می‌گردد. “‌
تبصره 3 – دارندگان پروانه تأسیس می‌توانند پس از کسب مجوز از سازمان و با رعایت ضوابط آموزشی، دوره‌های آموزشی در رشته‌های هم خانواده را اجرا‌نمایند.”
7 – ماده (15) آیین‌نامه به شرح زیر اصلاح می‌گردد.
“‌ماده 15 – دارندگان پروانه تأسیس در اجرای ضوابط آموزشی در مقابل سازمان مسئول هستند و موظفند در امر آموزش، نظارت مستمر داشته باشند.”
8 – ماده (21) آیین‌نامه به شرح زیر اصلاح می‌گردد.
“‌ماده 21 – کارآموزان موظفند پس از پایان دوره آموزشی به منظور شرکت در آزمون مبلغ هفت هزار و پانصد (7500) ریال به حسابی که از سوی سازمان تعیین‌می‌گردد، واریز نمایند.”
9 – متن زیر به عنوان تبصره (3) به ماده (29) آیین‌نامه اضافه می‌گردد.
“‌تبصره 3 – در صورت عدم ارائه دفتر بازرسی و مدارک و اطلاعات مربوط. گزارش بازرسان ملاک عمل خواهد بود.”
10 – ماده (34) آیین‌نامه به شرح زیر اصلاح می‌گردد.
“34 – دارندگان پروانه تأسیس موظفند برنامه کار و ساعات آموزش آموزشگاه را به طور دقیق به سازمان اعلام نمایند.”
11 – متن زیر به عنوان تبصره به ماده (36) آیین‌نامه اضافه می‌گردد.
“‌تبصره – سازمان می‌تواند برای کلیه واحدهای صنفی، خدماتی و تولیدی که امکانات آموزش کارگران را در محل کار خود فراهم نموده‌اند با رعایت مفاد این‌آیین‌نامه، پروانه تأسیس صادر نماید.”
12 – عبارت “‌در یک رشته مشابه” از متن تبصره ماده (37) آیین‌نامه، حذف می‌گردد.
13 – ماده (40) آیین‌نامه به شرح زیر اصلاح می‌گردد.
“‌ماده 40 – هر یک از صاحبان امتیاز به هنگام دریافت پروانه تأسیس و تمدید آن و نیز مربیان آموزشگاه‌ها به هنگام دریافت کارت مربیگری و تمدید آن موظفند‌مبالغ مندرج در جدول شماره (2) ضمیمه این آیین‌نامه را به حسابی که از طرف سازمان تعیین می‌گردد واریز نمایند.”
14 – متن زیر به عنوان تبصره به ماده (40) آیین‌نامه اضافه می‌گردد.
“‌تبصره – ایثارگران و اقوام درجه یک آنان و نیز مربیان و کارآموزان ارگانها و نهادهای انقلاب اسلامی که آموزش در آنها به صورت رایگان می‌باشد از پرداخت هر‌گونه وجه مذکور در این آیین‌نامه معاف می‌باشند.”
15 – عبارت “‌به علت محرومیت منطقه با شرایط خاصی” از متن تبصره ماده (42) آیین‌نامه حذف می‌گردد.
16 – ماده (45) آیین‌نامه به شرح زیر اصلاح می‌گردد.
“‌ماده 45 – نشر و پخش هر گونه آگهی و تبلیغات در مورد آموزشگاه‌های آزاد در صورتی مجاز است که دارندگان پروانه تأسیس قبلاً تأیید سازمان را کسب نموده‌باشند.”
17 – عبارت “‌اجازه تأسیس” در این آیین‌نامه به عبارت “‌پروانه تأسیس” تغییر می‌یابد.
18 – بندهای (5 و 7) ماده (10)، بند (4) ماده (23)، تبصره (2) ماده (14)، تبصره ماده (30) و تبصره‌های ماده (45) آیین‌نامه حذف می‌گردد.
19 – در ماده (52) آیین‌نامه عبارت “(19) بند و (24) تبصره” به عبارت “(17) بند و (26) تبصره” تغییر می‌یابد. ‌
حسن حبیبی – معاون اول رییس جمهور

‌آیین‌نامه اجرایی طرح طبقه‌بندی و ارزیابی مشاغل کارگاهها
موضوع تبصره یک ماده 49 قانون کار
ماده 1. در اجرای ماده 49 قانون کار جمهوری اسلامی ایران‌، کلیه‌کارفرمایان مشمول قانون مزبور که تاکنون طرح طبقه‌بندی مشاغل‌کارگاه خود را طبق نظام ارزیابی وزارت کار و امور اجتماعی تهیه واجرا ننموده‌اند مکلفند در تاریخهایی که توسط این وزارتخانه تعیین‌می‌شود طرح طبقه‌بندی مشاغل کارگاه خود را تهیه و پس از تاییدوزارت کار و امور اجتماعی به مورد اجرا گذارند.
تبصره 1. کارگاهها می‌توانند قبل از تعیین مهلت‌های مقرر نسبت‌به تهیه و اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل خود مبادرت نموده و آن رابه تایید وزارت کار و امور اجتماعی برسانند. در این صورت ماخذ شمول طرح در مورد کارکنان‌، تاریخی است که تقاضای تهیه واجرای طرح در این وزارتخانه به ثبت رسیده باشد.
تبصره 2. کارگاههایی که براساس ضوابط مبادرت به ثبت‌توافقنامه تهیه و اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل در وزارت کار وامور اجتماعی نموده‌اند و در تاریخ تصویب این آیین‌نامه‌، طرح آنان‌به تایید نهایی نرسیده کماکان براساس توافقنامه قبلی عمل خواهندکرد.
ماده 2. تهیه و اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل در کارگاههایی که درتاریخ تصویب این آیین‌نامه یا بعد از آن دارای بیش از پانصد نفرکارگر تابع قانون کار بوده و مشمول مصوبه 17/4/69 شورای عالی‌کار قرار نگرفته باشند، الزامی است‌. تاریخ شمول طرح درباره‌کارگاههای مزبور، حسب مورد، تاریخ تصویب این آیین‌نامه و یاتاریخی است که به حد نصاب مزبور می‌رسند.
ماده 3. ملاک تعیین حد نصاب تعداد کارگران برای شمول این‌آیین‌نامه در مورد کارگاهها، تعداد کارگران دائم آنها می‌باشد.
ماده 4. واحدهایی که تحت عنوان گروه یا مجتمع و نظایر آنها تابع‌یک شخصیت حقوقی بوده و شامل چند کارگاه مختلف می‌باشند ازنظر ماده یک این آیین‌نامه از لحاظ تعداد کارگران یک واحدمحسوب می‌گردند.
ماده 5. هر نوع تغییر حقوقی در وضع مالکیت کارگاه از قبیل فروش‌یا انتقال به هر شکل‌، تغییر نوع تولید، ادغام در مؤسسه دیگر، ملی‌شدن کارگاه‌، فوت مالک و امثال آنها مانع از ادامه روند تهیه و اجرای‌طرح طبقه‌بندی مشاغل نمی‌شود. و هنگام چنین تغییری تعهدات وآثار اقدامات کارفرما یا مدیریت قبلی در زمینه طرح مذکور عیناً به‌کارفرما یا مدیریت جدید منتقل می‌شود.
ماده 6. طرح طبقه‌بندی مشاغل که هدف آن استقرار مناسبات‌صحیح کارگاه با بازار کار در زمینه مزد و مشخص بودن شرح وظایف‌و دامنه مسؤولیت مشاغل‌، شرح و وظایف جاری و ادواری شغل‌،شرایط احراز، مهارتها، تواناییهای لازم برای تصدی هر شغل‌، عوامل‌تعیین‌کننده امتیازات شغل‌، جدول تخصیص امتیازات شغل‌، جدول‌تخصیص امتیازات عوامل‌، جدول مزد، دستورالعمل اجرایی طرح‌و لیست تطبیق وضع کارکنان با ضوابط طرح می‌باشد که تهیه وتنظیم و اجرای آن براساس ضوابط و رویه‌ها و دستورالعمل‌های‌وزارت کار و امور اجتماعی خواهد بود.
تبصره‌. برای دستیابی به استاندارد مشاغل در صنایع و حرف وفعالیتهای مختلف در هر صنعت یا حرفه‌، وزارت کار و اموراجتماعی با همکاری کارگاههای ذیربط‌، مشاغل را از نظر رشته وشرایط احراز و مهارت‌ها و توانایی‌ها، گروه یا طبقه شغلی‌، شرح‌وظایف‌، امتیازات متعلقه و نظایر آنها به تدریج استاندارد نموده و به‌واحدهای ذیربط ابلاغ خواهد کرد.
ماده 7. کارفرمایان مکلفند مابه‌التفاوت احتمالی مزد ناشی ازاجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل را از تاریخی که کارگاه مشمول‌اجرای طرح می‌شود به کارگران مشمول پرداخت نمایند.
ماده 8. هرگونه اصلاح و تجدیدنظر در طرحهای طبقه‌بندی‌مشاغلی که به تایید رسیده‌اند، موکول به تایید مجدد وزارت کار وامور اجتماعی است‌.
این آیین‌نامه در هشت ماده و سه تبصره در تاریخ 12/2/71 به‌تصویب وزیر کار و امور اجتماعی رسیده است‌.